اینکوترم CIF | قوانین، هزینه ها، بیمه و حمل و نقل

CIF یک توافق نامه حمل و نقل بین المللی است و هزینه های فروشنده برای پوشش حمل و نقل و بیمه ی کالا را تعیین میکند. نکته ی مهم درباره اینکوترم CIF این است که فقط برای کالاهایی که به صورت دریایی (آبراه، دریا و یا اقیانوس) حمل میشوند مورد استفاده قرار میگیرد. بر اساس اینکوترم CIF که از مهمترین انواع اینکوترمز میباشد، فروشنده موظف است که کالا را به بندری که خریدار در قرارداد تعیین کرده برساند و همچنین در طول حمل و نقل، تمام هزینه ها و مسئولیت مربوط به کالا را برعهده داشته باشد.

علاوه بر این موارد، فروشنده باید هزینه های جانبی، عوارض گمرکی، اسناد صادراتی را مدیریت کند. هزینه ی حمل و نقل به طور کلی برعهده ی فروشنده است و بنابراین، در صورتی که تغییری در مسیر حمل و نقل صورت بگیرد، فروشنده باید این هزینه اضافی را نیز بپردازد. پس از رسیدن کالا به بندر مقصد، تحویل و تخلیه بار برعهده خریدار است.

اینکوترم CIF مشابه CIP است، با این تفاوت که ترم CIF تنها برای حمل و نقل دریایی مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما CIP میتواند برای هر نوعی از حمل و نقل استفاده شود. کارشناسان ما در گروه ایران ترخیص با بهره گیری از تجربیات خود در حوزه حمل و نقل بین المللی، شرح کاملی از اینکوترم CIF را در قالب این مقاله کاربردی به شما ارائه کرده اند. در ادامه با ما همراه باشید.

اینکوترم CIF چیست؟

شرایط اینکوترم CIF ازمهمترین انواع اینکوترمز در یک قرارداد مشخص میکند که چه زمانی مسئولیت فروشنده به پایان میرسد و سپس مسئولیت خریدار آغاز میشود. نکته قابل توجه اینجاست که ترم CIF فقط برای حمل و نقل دریایی و بین المللی در قرارداد ها اعمال میشود.

به طور معمول، صادرکنندگانی که به صورت مستقیم به حمل و نقل دریایی دسترسی دارند از CIF استفاده میکنند. همانطور که گفتیم، فروشنده در اینکوترم CIF مسئولیت پرداخت هزینه حمل و نقل تا بندر مقصد را برعهده دارد؛ اما با این حال، خریدار نیز وظایفی دارد که در ادامه با هم بررسی میکنیم:

وظایف فروشنده:

• دریافت مجوز برای صادرات کالا
• بازرسی کالا
• پرداخت هزینه برای بارگیری کالا و ارسال به بندر مشخص شده توسط خریدار
• بسته بندی مناسب کالا برای صادرات
• پرداخت هزینه های گمرکی و عوارض مالیاتی (برای صادرات)
• پوشش تمامی هزینه های مربوط به حمل و نقل دریایی کالا و همچنین بیمه کالا در حین حمل
• پذیرفتن مسئولیت و هزینه های مربوطه تا زمانی که کالا در مکان مورد توافق به خریدار تحویل داده شده و در کشتی بارگیری شود.

وظایف خریدار در اینکوترم CIF:

• پس از رسیدن کالا در مقصد خریدار، مسئولیت هزینه های مربوط به واردات، تحویل کالا، بارگیری مجدد و ترخیص کالا از گمرک در کشور مقصد برعهده خریدار خواهد بود.
• تخلیه بار در بندر مقصد
• حمل و نقل کالا به مکان مورد نظر (مقصد نهایی)
• پرداخت عوارض گمرکی برای واردات کالا
• پوشش هزینه تحویل و حمل و نقل مجدد کالا تا مقصد نهایی

نحوه انتقال ریسک در اینکوترم CIF

توجه به این نکته ضروری است که در هنگام حمل و نقل، نقاط انتقال ریسک و میزان هزینه ها بسته به نوع حمل و نقل تغییر میکند. در یک قرارداد تحت CIF از انواع اینکوترمز، جزئیات درج شده در قرارداد به طور واضح مشخص میکند که کدام چه زمانی مسئولیت و هزینه های مربوط به کالا از خریدار به فروشنده منتقل میشود.

از آنجایی که فروشنده هزینه های حمل و نقل و بیمه کالا را تا رسیدن آن به بندر مقصد پرداخت میکند، انتقال هزینه زمانی اتفاق می افتد که کالا به بندر رسیده باشد. اما با این وجود، زمانی ریسک ضرر و مسئولیت کالا از فروشنده به خریدار منتقل میشود که کالا در کشتی مجددا بارگیری شود. دریافت بیمه برای کالا برعهده فروشنده است؛ اما پس از بارگیری کالا، مالکیت کالا با خریدار خواهد بود و در صورت بروز هرگونه مشکل، خریدار باید خسارت را از شرکت بیمه فروشنده دریافت کند.

نکات کلیدی که باید بدانید

• اینکوترم CIF یکی از مجموعه انواع اینکوترمز است که فقط در حمل و نقل دریایی مورد استفاده قرار میگیرد.
• طبق اینکوترم CIF، فروشنده هزینه حمل و نقل و بیمه کالا در هنگام جابجایی را پوشش میدهد.
• انتقال ریسک ضرر و مسئولیت کالا از فروشنده به خریدار زمانی اتفاق می افتد که کالا در کشتی توسط خریدار مجددا بارگیری شود.
• در صورتی که کالا در هنگام حمل و نقل آسیب دیده و یا گم شده باشد، خریدار میتواند برای دریافت خسارت از بیمه ی کالا استفاده کند.

ملاحظات ویژه تحت شرایط CIF

در برخی از موارد، این امکان وجود دارد که اینکوترم CIF برای درج در قرارداد مناسب نباشد؛ زیرا خریدار تنها زمانی که کالا به مقصد برسد مسئولیت آن را میپذیرد. به عنوان مثال، در بعضی از موارد کالا پیش از بارگیری مجدد در کشتی، ممکن است چند روز در بندر مورد نظر خریدار در داخل کانتینر باقی بماند و در این شرایط، خریدار در معرض خطر قرارخواهد گرفت؛ زیرا کالاها قبل از رسیدن کشتی در وضعیت حمل و نقل قرار ندارند و به همین دلیل شامل بیمه نخواهند بود. در نتیجه، قرارداد های تحت CIF برای محموله های کانتینری مناسب نیستند و ممکن است موجب ضرر به خریدار نیز بشوند.

به این نکته نیز توجه داشته باشید که اینکوترم CIF و ترم CFR با وجود شباهت های عمده میان آنها، با یکدیگر متفاوت هستند. فروشنده در CIF ملزم به بیمه کردن کالا در حین حمل و نقل است، اما CFR چنین مسئولیتی را برای فروشنده یا ارسال کننده تعریف نمیکند.

اتاق بازرگانی بین المللی و اینکوترم CIF

CIF یکی از مجموعه اصطلاحات رسمی بین المللی برای حمل و نقل است که با نام اینکوترمز شناخته میشوند. اینکوترمز قوانین تجاری رایجی هستند که توسط اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) تهیه و تدوین شده اند. جالب است بدانید که هفت مورد از قوانین اینکوترمز 2020 برای هر نوع از حمل و نقل و چهار مورد صرفا برای حمل و نقل دریایی استفاده میشوند.

ICC این قوانین و مقررات را برای کنترل سیاست های حمل و نقل و تعیین مسئولیت های خریداران و فروشندگانی که در تجارت بین المللی فعالیت دارند، وضع کرده است. قوانین اینکوترمز اغلب مشابه با اصطلاحات داخلی حمل و نقل است اما وجه تمایز آنها، کاربرد رسمی و بین المللی اینکوترمز است.

اتاق بازرگانی بین المللی اینکوترم CIF را فقط به کالاهایی که به صورت دریایی حمل میشوند، محدود میکند. تعریف رسمی اتاق بازرگانی بین المللی از اینکوترم CIF را در ادامه میبینیم:

فروشنده باید کالا را از طریق کشتی به خریدار تحویل دهد. ریسک ضرر برای فروشنده زمانی از بین میرود که کالا در بندر مشخص شده توسط خریدار مجددا بارگیری شود. فروشنده باید برای رساندن کالا به بندر مقصد، با خریدار قرارداد ببندد و هزینه حمل و نقل و بیمه کالا را بپردازد.

خریدار باید توجه داشته باشد که فروشنده موظف است حداقل بیمه را برای حمل و نقل کالا دریافت کندو اگر خریدار بخواهد از حمایت بیشتری برای بیمه برخوردار باشد، باید با فروشنده به توافق برسد و یا اینکه شخصا یک بیمه اضافی برای کالا ترتیب دهد.

اینکوترمز 2020

در طی سالهای اخیر، اتاق بازرگانی بین المللی تغییراتی در شرایط و دستورالعمل های بین المللی ایجاد کرده است. در سال 2020، تنظیماتی در قوانین اینکوترمز به وجود آمد که منجر به بروز تغییراتی در الزامات امنیتی محموله ها شد. اینکوترمز 2020 باعث تغییر در اینکوترم CIF نیز شد که به موجب این تغییرات، در حال حاضر فروشندگان ملزم به دریافت سطح بالاتری از بیمه و یا گستردگی بیشتری نسبت به اینکوترمز 2010 هستند.

CIF در مقایسه با FOB چگونه عمل میکند؟

CIF و FOB هر دو جزو اصطلاحات حمل و نقل بین المللی هستند اما تفاوت های مشخصی بین آنها وجود دارد.

ترم CIF

CIF یک توافق نامه بین المللی بین خریدار و فروشنده است که در آن،فروشنده مسئولیت هزینه، بیمه و حمل و نقل کالا را به صورت دریایی برعهده دارد. اگرچه پس از بارگیری مجدد کالا در کشتی، مالکیت کالا به خریدار منتقل میشود، اما فروشنده هنوز مسئول پرداخت هزینه حمل و نقل و بیمه کالا خواهد بود. علاوه بر هزینه حمل و نقل، موارد دیگری مانند ترخیص کالا از گمرک برای صادرات، عوارض و مالیات صادراتی کالا برعهده فروشنده است. پس از تحویل کالا به بندر مورد نظر خریدار، قیمت توافقی کالا به فروشنده پرداخت میشود و سپس، مسئولیت هرگونه هزینه واردات، مالیات و یا عوارض گمرکی برای واردات برعهده ی خود خریدار است.

اینکوترم FOB

ترم FOB به این معناست که فروشنده مسئول تحویل و بارگیری محصول در کشتی و تمام هزینه های مرتبط با آن فرایند است. پس از بارگیری کالا در کشتی، تمام مسئولیت و هزینه های مربوطه به خریدار منتقل میشود.

فروشنده براساس FOB مسئولیت های زیر را میپذیرد:

• بسته بندی اقلام صادراتی
• پرداخت هزینه ی بارگیری محصول و حمل و نقل کالا تا بندر مورد نظر خریدار
• پرداخت هزینه های مربوط به صادرات در گمرک، مالیات و عوارض صادراتی
• پوشش هرگونه هزینه انتقال، جابجایی و بارگیری کالا در کشتی

تحت اینکوترم FOB، خریدار دارای مسئولیت های زیر میباشد:

• پرداخت هزینه های حمل و نقل از بندر مشخص شده تا مقصد نهایی
• بیمه ی کالا در حین حمل و نقل (در صورت لزوم یا به طور دلخواه)
• پرداخت هزینه تخلیه محموله و ارسال آن به مقصد نهایی
• پوشش هر گونه عوارض وارداتی، مالیات و هزینه های مربوط به ترخیص کالا از گمرک برای واردات

توجه به این نکته ضروری است که انواع مختلفی از FOB وجود دارد و خریدار و فروشنده میتوانند بر سر پوشش بیمه ای کالا با هم توافق کنند. وجود اینکوترمز در قرارداد ها نقش کمک کننده ای دارد زیرا میئولیت های طرفین قرارداد را در حمل و نقل کالا به وضوح بیان میکند. CIF و FOB اینکوترم های مهمی به شمار میروند؛ زیرا تعیین میکنند که کدام طرف مسئول بیمه و هزینه های حمل و نقل است.

نمونه ای از اینکوترم CIF

بیایید فرض کنیم که شرکت Best Buy هزار عدد تلویزیون را از شرکت  سفارش داده Sony و تحت یک قرارداد CIF به بندر کوبه در ژاپن ارسال میکند. Sony سفارش را در بندر تحویل میدهد و کالا آماده بارگیری مجدد است. پس از اتمام بارگیری، ریسک ضرر از Sony  به Best Buy منتقل میشود. از سوی دیگر، Sony محصولات خود را بیمه کرده و هزینه حمل و نقل را تا زمانی که بار به بندر کوبه برسد پرداخت میکند.

هنگامی که کشتی در راه است، در یکی از محفظه های بار یک آتش سوزی رخ میدهد و بخشی از محموله به دلیل آتش سوزی و همچنین تلاش برای اطفای حریق آسیب دیده است. در چنین موقعیتی، با وجود قرارداد CIF، شرکت Best Buy  میتواند با استفاده از یک درخواست نامه از شرکت بیمه ی Sony بخواهد تا هزینه کالا های آسیب دیده را پرداخت کند.

وظایف کلی خریدار و فروشنده در ترم CIF

لازم است بدانید در این روش وظیفه کلی خریدار، پرداخت نمودن به موقع هزینه ها و مبالغ در زمان‌های تعیین شده در توافقنامه CIF در نظر گرفته می‌شود.

 اما فروشنده در این روش وظایف بیشتری را خواهد داشت. از اولین و مهمترین وظایف فروشندگان روش CIF، تهیه کلیه اسناد و مدارک از جمله تهیه مشخصات کلی کالا، مدیریت توافقنامه ها با سازمان های بیمه و دیگر موارد ذکر شده در توافقنامه با خریدار می‌باشد. البته لازم است بدانید اگر معادل‌های اسکن شده این مدارکات و اسناد جایگزین دو طرف معامله قرار گیرد، می‌تواند جایگزین تمام موارد فیزیکی را نیز شامل شود.

از دیگر وظایف فروشنده در اینکوترم CIF می‌توان به مواردی مانند عقد قرارداد با سازمان های مورد تایید جهت حمل و نقل کالا، عقد توافقنامه ها با سازمان بیمه مورد تایید سازمان های حمل و نقل و با کمترین پوشش بیمه‌ای اشاره نمود.

قرارداد بیمه بایستی با سازمان خوش‌نامی بسته گردد که شرایط کافی و وافی را داشته باشد تا در مواقع لزوم و اعمال آسیب روی کالاها، خریدار باید بتواند جهت گرفتن بیمه از این سازمان ها اقدام نماید‌.

قراردادهای حمل و نقل و بیمه در CIF

در اینکوترم CIF قراردادهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که مهمترین آنها عبارتند از:

قرارداد حمل کالا

در این نوع قرارداد فروشنده کالا بایستی توافق حمل کالا و محصولات را از نقطه تحویل مورد توافق دو طرف ، در صورت وجود داشتن در محل تحویل کالا به مقصد معیین شده یا حتی در صورت توافق، به هر نقطه از در بندر مذکور را تهیه نماید. باید توجه داشته باشید که سند توافقنانه حمل کالا بایستی با توجه به شرایط معمول به هزینه های فروشنده تنظیم شود و حمل بایستی همواره از مسیرهای پرطرفدار و معمول که با کشتی هایی که جهت حمل کالای فروخته شده مورد استفاده و بررسی قرار می‌گیرد، صورت خواهد گرفت.

قرارداد بیمه کالا

در این مورد فروشنده کالا نیز بایستی به هزینه های خود با توجه به تهیه و اخذ باربری منطبق با کمترین پوشش بیمه ای که توسط انستیتو بیمه باربری تهیه شده است و یا هر پوشش بیمه ای دیگر با شرایط مشابه اقدام نماید.

همچنین لازم است بدانید قرارداد بیمه بایستی توسط بیمه گر یا سازمان بیمه معتبر منعقد گردد به صورتی که خریدار یا هر فرد دیگری که نفع بیمه ای در محصول دارد بتواند مستقیماً از بیمه گرها خسارت را مطالبه کند.

مزایا و معایب روش CIF

انجام کلیه معاملات و قراردادهای بین المللی و حمل و نقل بار، بدون اطلاع داشتن در مورد روش‌های گوناگون حمل بار، می‎تواند بسیار خطرناک و غیر قابل امکان باشد و موجب ضرر و زیان فراوان در این معامله شود. از این رو قصد داریم تا به مهمترین مزایای این روش که موجب سودآوری بیشتر برای فروشندگان خواهد شد، اشاره کنیم.

با توجه به این مورد که عقد کلیه توافقنامه ها با سازمان تولید کننده می‌باشد، این شرکت خواهد توانست مبلغی را جهت ارائه این خدمات، از خریداران دریافت نماید. اما در مقابل لازم است بدانید خریداران نیز خواهند توانست پرداخت مبلغ اضافه‌تری جهت نگرانی برای پیدا کردن سازمان های حمل و نقل مطمئن و دردسرهای عقد توافقنامه با این سازمان ها نداشته باشد و به راحتی محصولات و کالاها را در بندر مورد نظر خود تحویل بدهد.

حال علاوه بر مزایا قصد داریم در ادامه به مهمترین معایب روش CIF را بیان نمایم.

مهمترین معایب روش CIF عبارتند از:

هزینه‌ها ممکن است از ابتدای کار تا انتها به طور کامل مدیریت نگردد. بعضی از کشورها قوانینی سفت و سختی دارند که می‌توانند موجب افزایش قیمت‌ حمل و نقل کالاهای شما شوند. به عنوان مثال در کشور چین هزینه‌هایی به عنوان خدمات صادرات و واردات کالا از این کشور وجود خواهد داشت که به عنوان هزینه‌های پنهان نیز از آنها یاد می‌کنند

همچنین، هزینه‌های خدماتی که از قبل انتظار دارید تا مبلغ آن‌ها را پرداخت نمایید، ممکن است در بعضی از موارد افزایش پیدا کند.

کلام پایانی

 اینکوترم CIF از مهمترین انواع اینکوترمز است که مسئولیت های فروشنده و خریدار را در حمل و نقل دریایی مشخص میکند. براساس CIF فروشنده مسئول هزینه های حمل بار و اخذ بیمه در هنگام حمل و نقل کالاست و مسئولیت کالا را در طول حمل و نقل برعهده دارد. از سوی دیگر، خریدار مسئولیت کالا را پس از رسیدن بار به بندر برعهده خواهد گرفت.

اینکوترم CIF با CFR متفاوت است زیرا طبق اینکوترم CFR فروشنده مسئولیتی در قبال دریافت بیمه در حین حمل و نقل ندارد. کارشناسان ققنوس ترخیص به شما توصیه میکنند که پیش از انجام هرگونه فعالیت در تجارت بین المللی، تمامی این اصطلاحات و تفاوت های میان آنها را درک کنید؛ زیرا دانستن این قوانین و مقررات در قراردادها بسیار ضروری است.