کابوتاژ کالا مهمترین نکاتی که درباره کابوتاژ کالا باید بدانید

صاحبین کالاها و ماشین ها برای اینکه بتوانند کالا و ماشین خود را بدون هیچ مشکی از جایی به جای دیگر منتقل کنند، باید در ابتدا مدارک مورد نیاز را تهیه کنند؛ یکی از موارد مورد نیاز جهت حمل و نقل کالاها و ماشین ها، کابوتاژ کالا و کاپوتاژ ماشین است. برای توضیح کلی درباره اینکه کابوتاژ چیست، می توان گفت هرگاه بخواهید کالا را از گمرک یک کشور به گمرک دیگر در همان کشور انتقال دهید، نیاز به کاپوتاژ کالا خواهید داشت.

انتقال کالا و ماشین می‌تواند به روش‌های مختلف دریایی، ریلی، هوایی و جاده‌ای باشد. یک سری قوانین و مقررات درباره کابوتاژ کالا و ماشین وجود دارد که بهتر است هر فردی که در این زمینه شروع به فعالیت می کند راجع به آن اطلاعات داشته باشد تا هرگز دچار خسارت نشود. پس برای اینکه آگاهی و دانش خود را در این حوزه افزایش دهید، در ادامه با ما همراه باشید.

منظور از کابوتاژ کالا چیست ؟

کابوتاژ کالا یعنی حمل و نقل کالا از نقطه ای به نقطه دیگر، از طریق دریا و یا رودخانه های مرزی. در برخی موارد ممکن است برای کوتاه شدن مسیر و صرفه جویی در هزینه ها، کالاها از راه دریاها و رودخانه های مرزی از کشور خارج شوند و پس از طی نمودن مسیر به مقصد مورد نظر حمل شوند. حال اگر کالای مورد نظر با وسیله نقلیه داخلی حمل شود، آن وسیله نقلیه نیز مشمول انجام تشریفات ترخیص کالا و قوانین کابوتاژ کالا می گردد. استفاده از قوانین کابوتاژ کالا در کشورهایی که مرز مشترک آبی با یکدیگر دارند رایج است.  

تعریف کابوتاژ

در ابتدا بهتر است بدانید کابوتاژ چیست و چه معنایی دارد. این اصطلاح از نظر حمل و نقل یعنی تحویل کالا یا مسافر بین بندرهای یک کشور، توسط کشتی از کشور دیگر. در واقع کابوتاژ عبارت است از حمل و نقل داخلی کالاها یا افرادی که توسط یک شرکت حمل و نقل خارجی انجام می شود. امروزه قوانین کاپوتاژ در سطح جهانی وجود دارد. قوانین کابوتاژ جهت محافظت از صنایع داخلی، محافظت از زیرساخت های حمل و نقل، پاک نگه داشتن مسیرهای دریایی ارضی و همچنین به دلایل امنیت ملی آماده شده‌اند.

درست است که قوانین مربوط به کابوتاژ در بیشتر کشورها وجود دارد، اما میزان اجرای این قوانین از کشوری به کشور دیگر متفاوت است. معروف‌ ترین قانون درباره کابوتاژ، در ایالات متحده آمریکا وجود دارد که ممنوعیت مطلق کابوتاژ را اعمال می‌کند. به این معنی که کلیه حمل و نقل داخلی در بنادر ایالات متحده باید توسط کشتی ‌های آمریکایی انجام شود.

مراحل کابوتاژ کالا

زمانی که اظهارنامه کاپوتاژ کالا تحویل گمرک داده شود، معاینه و ارزیابی کالا و تطبیق مشخصات مشهود با مندرجات اظهارنامه از طرف گمرک انجام می‌ شود. پس از عملیات ارزیابی و صدور کاپوتاژ کالا در سه نسخه به هر یک از بسته‌ های موضوع پروانه کاپوتاژ کالا پلمپ گمرک می شود و دو نسخه از کابوتاژ کالا در اختیار صاحب کالا قرار می‌گیرد. حمل و نقل محموله‌ ها به صورت کابوتاژ در هر کشور مقررات و آیین نامه ‌های متعلق به خود را دارد که توسط اداره کل گمرک تعیین شده است.

کاپوتاژ ماشین چیست ؟

برای اینکه بتوان با ماشین شخصی از کشور خارج شد، نیاز به دریافت کابوتاژ ماشین از اداره گمرک می باشد. کاپوتاژ ماشین، مجوزی برای خروج ماشین از مرزهای یک کشور است. با داشتن کابوتاژ ماشین نیازی به پرداخت حقوق ورودی، سود بازرگانی و عوارض گمرکی نیست و فقط هزینه های گمرکی کابوتاژ باید پرداخت شود. با داشتن کابوتاژ ماشین، امکان تردد در کشور موزد نظر میسر می گردد.

جهت دریافت کابوتاژ ماشین، ابتدا باید به گمرک مبدأ مراجعه کرد. سپس با ارائه کابوتاژ ماشین به مامور نگهبانی گمرک، برگه کابوتاژ بررسی می شود و مهر خروج بر روی آن درج می گردد. همچنین در کشور مقصد نیز، بر روی برگه کابوتاژ ماشین مهر ورود ثبت می شود. مدت زمان اعتبار کابوتاژ ماشین یک سال است و برای تمدید آن باید به اداره گمرک مراجعه کرد.

مدارک مورد نیاز برای اخذ کابوتاژ ماشین

برای دریافت کاپوتاژ ماشین، نیاز است که یکسری مدارک مورد نیاز تهیه شود که در زیر به آن اشاره می کنیم:

• برگ سبز یا سندی که نشان می دهد مالک ماشین هستید
• سند مربوط به کمپانی ماشین
• ارائه کارت ماشین
• گواهی ‌نامه‌ معتبر مالک ماشین
• بیمه ‌نامه‌ معتبر ماشین
• گذرنامه مالک ماشین
• یک قطعه عکس مالک ماشین
• رسید مربوط به پرداخت هزینه ‌های لازم برای اخذ کابوتاژ ماشین

دلایل محدودیت کابوتاژ کالا چیست ؟

علت های مختلفی وجود دارد که باعث به وجود آمدن محدودیت‌هایی در زمینه کابوتاژ کالا و کابوتاژ ماشین می‌شود، اما مهمترین علت آن قیمت‌گذاری است. در اکثر مواقع، وسایل حمل و نقلی که از خارج از کشور می‌ آیند، قیمت‌ های کمتری نسبت به قیمت‌ های بازار داخلی برای حمل و نقل ارائه می ‌دهند؛ بنابراین، قیمت‌ های بازار داخلی نمی‌تواند با آنها رقابت کند.

هزینه های پایین کار، هزینه های وام و پایین آمدن قیمت سوخت یا حتی هزینه های مواد و تعمیراتی که دارند، مواردی هستند که می توان از طریق آنها به قیمت ‌های پایین‌ تر دست یافت. در سال های اخیر، قوانین مربوط به کابوتاژ کالا و کابوتاژ ماشین مجددا بررسی شده و در حال حاضر کابوتاژ در سایر حالت های حمل و نقل نیز اجرا می شود. 

هزینه‌های مربوط به کابوتاژ ماشین چیست ؟

امور مربوط به کاپوتاژ ماشین در کانون کشور انجام می ‌شود. در طول پروسه ثبت مدارک، اخذ کاپوتاژ ماشین و خارج کردن ماشین از داخل کشور، باید هزینه‌ های مختلفی به اداره گمرک پرداخت کنید. این هزینه‌ ها شامل دریافت پلاک بین‌المللی، دریافت گواهینامه بین‌المللی، کارت عضویت کانون و هزینه عوارض خروج از کشور می باشد. در اینجا ما تمام موارد را برای شما ذکر کردیم:

• هزینه اخذ گواهینامه بین‌المللی به مدت یک سال اعتبار نود و پنج هزار تومان
• هزینه دریافت کارت بین‌المللی یک‌ ساله ماشین هشتاد و شش هزار تومان
• نرخ پلاک دائمی یک‌ ساله کانون اتومبیلرانی چهل و چهار هزار تومان
• هزینه برچسب IR دائمی چهار هزار تومان
• نرخ کاپوتاژ ماشین به مدت یک سال اعتبار هفده هزار تومان
• هزینه پلاک و گواهینامه بین‌المللی چهارصد و بیست هزار تومان
• هزینه عوارض خروج برای هر نفر بیست و پنج هزار تومان

اجازه دریافت کابوتاژ برای کدام کالاها وجود دارد ؟

کابوتاژ کالا برای کالاهایی که صادرات آن ها در کشور بدون هیچ مشکلی باشد، می تواند انجام شود ولی کابوتاژ کالاهایی که صدور آن ها ممنوع باشد، انجام نمی شود؛ گاهی ممکن است اداره گمرک اجازه مخصوص برای کابوتاژ کالاهای ممنوع صادر کند. صاحب کالا باید کابوتاژ کالا را ظرف مدت زمان تعیین شده از گمرک مقصد تا گمرک مبدا تعیین انتقال دهد؛ در غیر این صورت صاحب کالا جریمه می شود.

نکات مهم برای کابوتاژ کالا چیست ؟

برای کابوتاژ کالاها باید به یکسری نکات کلیدی توجه کرده تا از بروز مشکلات جلوگیری کنید. در ادامه این نکات را بیان می کنیم.

• گمرک تنها در صورتی تاییدیه را صادر می کند که تشخیص دهد کالا می‌تواند به صورت کاپوتاژ تا مقصد حمل شود.
• کاپوتاژ کالا باید در مدت زمانی که توسط گمرک مبداء تعیین شده، انجام شود. این مدت زمان را گمرک مبدا با توجه به نوع وسیله نقلیه، میزان مسافت، شرایط مسیر و نوع فصل تعیین می ‌کند.
• در صورتی که کابوتاژ کالا در مدت زمانی که تعیین شده به اتمام نرسد، توسط گمرک جریمه می‌ شود.
• هرگاه کالای مورد نظر از نوع کالایی باشد که برای صادرات آن از کشور شرایطی طبق قوانین مربوط وضع شده باشد، صاحب کالا یا نماینده او ملزم است که رعایت تمام شرایط را در صورت نرسیدن کالا به مقصد تضمین کند تا گمرک اجازه کابوتاژ کالا را صادر کند.
• کابوتاژ کالاهایی که صدور آنها ممنوع یا غیر مجاز است، فقط با اجازه از اداره کل گمرک می‌تواند صورت بگیرد. صاحب کالا باید مبلغی به صورت سپرده به گمرک در مقابل گرفتن رسید بپردازد.
• صاحب کالای کاپوتاژ باید پروانه کابوتاژ کالا را در تمام مدت حمل به همراه داشته باشد و محموله ‌ها را از مسیرهای مجاز خارج کند.
• در صورتی که در طول مسیر حادثه‌ای رخ دهد و طی مدت زمانی که تعیین شده کابوتاژ کالا به اتمام نرسد، باید با ذکر علت از گمرک مبدا درخواست تمدید زمان کرد. در صورتی که درخواست تمدید قبل از پایان یافتن مدت زمان تعیین شده باشد و علل ذکر شده موجه تشخیص داده شود، گمرک مبدا می‌تواند مدت زمان را تمدید کند تا کابوتاژ کالا انجام شود.
•  جهت تمدید زمان برای کاپوتاژ کالایی که ممنوع الصدور، غیر مجاز و یا مشروط است، باید گمرک مقصد نیز اطلاع یابد. در صورتی که در خواست تمدید بعد از انقضا مدت پروانه کاپوتاژ کالا باشد، اداره کل گمرک ضمن موافقت با تمدید، میزان جریمه ای که باید پرداخت شود را تعیین می‌کند.

مهمترین نکات جهت اخذ کابوتاژ ماشین

پس از این که متوجه شدید کابوتاژ چیست، برای اینکه بتوانید بدون هیچ مشکلی کابوتاژ ماشین را دریافت کنید، باید به یکسری نکات کلیدی دقت کنید که در ادامه به آن ها می پردازیم. ابتدا افراد باید به این نکته مهم توجه داشته باشند که ماشین فقط از مرزهایی می‌تواند خارج شود که دارای گمرک باشند؛ پس می‌توان از یک شهر دارای گمرک خارج شده و از شهر دیگری که گمرک دارد، وارد مرز شد. برای اینکه بتوانید درباره میزان سختگیری کشورهای ورودی آگاهی داشته باشید، باید در مورد قوانین کشور ورودی مورد نظر اطلاعات لازم را به دست بیاورید؛ اما به طور کلی اکثر کشورها در مورد مدل خودرو، سال ساخت و مواردی از این قبیل سختگیری نمی کنند.

نکته مهم بعدی هم که باید به آن توجه داشت، این است که در تمام طول سفر کابوتاژ ماشین را همراه خود داشته باشید تا با مشکلی مواجه نشوید و همواره مجاز به تردد باشید.

کابوتاژ برای کدام کالاها مجاز است؟

همان طور که در قسمت های قبلی این مقاله به آن اشاره کرده ایم روش کابوتاژ به نوعی از حمل و نقل کالا گفته می شود که در این روش محموله های تجاری با استفاده از یکی از روش های حمل و نقل زمینی، حمل و نقل هوایی و یا حمل و نقل دریایی بین دو پایگاه گمرکی در یک کشور جابه جا خواهند شد. تاجرانی که قصد دارند از این روش برای جابه جایی محموله های تجاری خود استفاده نمایند باید از نوع کالاهایی که جابه جایی آن ها با استفاده از این روش مجاز است با خبر باشند؛ از این رو در این قسمت به این مورد اشاره خواهیم کرد.

از جمله کالاهایی که جابه جایی آن ها با استفاده از روش کابوتاژ انجام می شود، می توان به تمامی کالاهایی که ورود و خروج آن ها به کشور مجاز می باشد اشاره نمود. افرادی که قصد استفاده از این روش حمل و نقل را دارند می توانند با مراجعه به کارشناسان حرفه ای و مجرب ما در گروه ققنوس ترخیص اطلاعات بیشتری را در این زمینه به دست آورند.

اظهار نامه کابوتاژ

استفاده از روش کابوتاژ کالا نیز همچون ورود و خروج محموله های تجاری به صورت معمولی به کشور نیاز به انجام روند دور اظهاری و تهیه اظهارنامه گمرکی خواهد داشت که صاحبان کالا باید نسبت به تهیه آن اقدام نمایند. روند تهیه اظهار نامه گمرکی جهت انجام کابوتاژ از تاریخ 3/4/1396 شمسی با استفاده از سامانه جامع تجارت فرامرزی انجام می شود و تاجران می توانند برای انجام این کار به این سامانه گمرکی مراجعه نموده و این اظهار نامه را به صورت غیر حضوری تهیه نمایند.

در هنگام تهیه اظهار نامه کابوتاژ باید در صفحه مربوط به این اظهار نامه اطلاعاتی چون وزن، تعداد، نوع کالاهای موجود در محموله، ارزش گمرکی محموله، مسیری که قرار است محموله در روند کابوتاژ از آن عبور داده شود، نام گمرک مقصد و …. را درج نمود. فیلد هایی که در این صفحه قرار دارد و باید اطلاعات مربوطه در آن بارگذاری شود دارای شماره بندی هستند که بر اساس این شماره بندی ها باید به نکات زیر توجه نمود:

• فیلدهای شماره 11 که مربوط به کد کشور مبداء می باشد، شماره 17 که مربوط به کد کشور مقصد می باشد، شماره 18 که مربوط به ملیت و هویت کالا می باشد و شماره 19 که مربوط به تعیین روش حمل و نقل داخلی می باشد نیاز به پر کردن نخواهد داشت.
• فیلد شماره 21 مربوط به نام گمرک مقصد می باشد که باید پر شود.
• فیلد شماره 44 مربوط به تاریخ مهلت اعتبار پروانه می باشد
• و ….

قوانین و مقررات کالای کابوتاژ

از جمله قوانین و مقررات وضع شده در زمینه کابوتاژ کالا می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• کابوتاژ کالا بر اساس ماده شماره 99 قانون مربوط به کالاهایی است که باید از یک گمرک مرزی به یک گمرک مرزی دیگر در داخل یک کشور جابه جا شوند.
• بر اساس ماده شماره 100 قانون صادرات کالاهایی که شامل هیچ گونه هزینه ای نمی باشد را می توان با استفاده از روش حمل و نقل کابوتاژ انجام داد.
• بر اساس ماده شماره 101 قانون در صورتی که اعتبار پروانه کابوتاژ به پایان برسد و صاحب کالا تا سه ماه پس از این انقضا گواهی نامه گمرک مقصد را که مبنی بر ورود کالا به این گمرک است را ارائه نکند به این معنا برداشت خواهد شد که هیچ محموله ای به گمرک مقصد نرسیده است.
• بر اساس ماده شماره 173 قانون صاحب کالا باید تمامی مدارک مالکیت خود بر روی محموله تجاری را به همراه مجوزهای مورد نیاز و اظهار نامه کابوتاژ به گمرک ارائه دهد تا روند تشریفات گمرکی انجام شود.
• بر اساس ماده 174 قانون روند کابوتاژ کالا باید در مدت زمان معینی که از طرف گمرک مبداء تعیین می شود مسیر عبور را طی کرده و به گمرک مقصد برسد.
• و ….

نکات مهم جهت کابوتاژ ماشین

یکی از کالاهایی که برای جابه جایی آن در میان گمرک های مرزی از روش کابوتاژ استفاده می شود می توان به کابوتاژ خودرو اشاره نمود. در راستای حمل و نقل خودرو با استفاده از روش کابوتاژ یک سری نکات مهم وجود دارد که توجه به آن ها ضروری می باشد و از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• در روش کابوتاژ خودرو باید برای خروج و ورود خودرو از مرزهایی استفاده شود که دارای گمرک هستند.
• صاحبان خودرو باید قبل از ورود به هر کشوری قوانین آن کشور را در زمینه ورود خودروهای خارجی مطالعه نمایند تا با مشکلی روبه رو نشوند.
• برگه کابوتاژ برای ورود خودرو به ایران و تردد در این کشور به مدت یک سال اعتبار دارد اما پس از پایان این زمان صاحب خودرو باید برای تمدید این اعتبار به کشور خود بازگردد و در غیر این صورت به علت تردد با مدرک فاقد اعتبار جریمه خواهد شد.
• و ….

جمع بندی

ما در این مقاله سعی کردیم تا هرآنچه که شما نیاز دارید در مورد کابوتاژ بدانید را به طور کامل و جامع توضیح دهیم. درباره اینکه کابوتاژ چیست، دلایل محدودیت کابوتاژ کدام اند، کابوتاژ کالا به چه منظور است، مراحل کابوتاژ کالا به چه صورت است و کدام کالاها مجاز به دریافت کابوتاژ هستند توضیح دادیم. شما با مطالعه این مقاله می توانید اطلاعات بسیار خوبی درباره کاپوتاژ ماشین و نحوه انجام آن به دست آوردید. علاوه بر این، می توانید از خدمات دیگر ققنوس ترخیص در زمینه ترخیص کالا از گمرک فرودگاه امام و سایر گمرکات کشور نیز بهره ببرید و در صورت نیاز با کارشناسان ما در ارتباط باشید.