همانطور که میدانید پروسه ترخیص کالا از مراحل مختلف و پیچیده ای تشکیل شده و قوانین مخصوص به خود را دارد. برای انجام ترخیص کالا از گمرک باید از این مراحل عبور کرد. اما در این میان ممکن است مشکلاتی سر راه افراد فعال در این زمینه قرار بگیرد که ترخیص را به تعویق بیندازد. یکی از مهمترین موارد، اختلافات بین صاحب کالا و گمرک است. از این رو، برای اینکه افراد بتوانند با این مسائل به درستی برخورد کنند، لازم است که درباره نحوه رسیدگی به اختلافات گمرکی اطلاعات لازم را داشته باشند. حل اختلافات گمرکی در سازمان‌های مربوطه و با کارشناسان متخصص در این زمینه انجام می شود. برای آشنایی هرچه بیشتر می توانید در ادامه همراه ما باشید. ما در این مقاله از ققنوس ترخیص سعی کردیم که تمام نکات مورد نیاز را در این مقاله برای شما شرح دهیم.
منظور از حل اختلافات گمرکی چیست ؟
اگر در حین انجام مراحل ترخیص کالا از گمرک اختلافی بین گمرک و صاحب کالا پیش آید، در قدم اول گمرک این اجازه را به صاحب کالا می دهد که مشکل خود را به منظور بررسی بیشتر و حل اختلافات گمرکی در جلسه کمیته فنی گمرک مطرح نماید و در صورت ادامه یافتن اختلاف، صاحب کالا باید درخواست خود را به صورت کتبی جهت بررسی مجدد و حل اختلافات گمرکی به گمرک ارائه دهد.
علت اختلاف در جلسه کمیته فنی در گمرک توسط کارشناس حل اختلافات گمرکی مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه را به صاحب کالا اعلام میکنند و درصورت حل نشدن اختلاف، در کمیسیون حل اختلافات گمرکی موضوع مطرح میگردد. در صورت عدم نتیجه گیری این بار موضوع در کمیسیون تجدید نظر مطرح می شود و رأی صادر شده توسط کمیسیون تجدید نظر برای دو طرف لازم الاجرا است.
اختلافات گمرکی چیست ؟
اختلافات گمرکی مشکلاتی است که بعد از اظهار کالا به وجود آمده و قبل از ترخیص کالا، افراد و دولت‌ها را متحمل ضرر مالی خواهد کرد؛ به همین دلیل اطلاع داشتن از نحوه رسیدگی به اختلافات گمرکی برای تمامی افراد فعال در این حوزه، اهمیت زیادی دارد. اگر در گمرک مغایرتی در مورد کالای وارداتی مشاهده شود، علاوه بر این که ما به تفاوت باید پرداخت شود، در صورت تشخیص رئیس گمرک، بین ده تا صد درصد جریمه در نظر گرفته می شود. هر نوع مغایرتی در گمرک به معنی تخلف است و یافتن هر مغایرت در مورد اظهار و اسناد ضمیمه اظهار توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی آن تخلف محسوب می شود. به عنوان مثال مطابقت نداشتن مدارک مورد نیاز ترخیص کالا با کالای ذکر شده یک مغایرت گمرکی محسوب می شود.
اعضای کمیسیون حل اختلافات گمرکی چه کسانی هستند ؟
کمیسیون رسیدگی به حل اختلافات گمرکی متشکل از افراد است:
- چهار عضو اصلی از کارمندان گمرک
- دو عضو اصلی از کارمندان وزارت صنعت
- یک عضو اصلی از کارمندان وزارت امور اقتصادی و دارایی
- عضو اصلی به عنوان نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن
- یک عضو اصلی به عنوان نماینده اتاق تعاون
اعضای کمیسیون از میان افرد مطلع و آگاه به امور حل اختلافات گمرکی انتخاب می‌شوند.
جلسات کمیسیون حل اختلافات گمرکی حداقل با حضور شش نفر از اعضاء رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با رای اکثریت کل اعضا (حداقل پنج نفر) معتبر است.
وظایف اعضای کمیسیون حل اختلافات گمرکی
در صورتی که اختلافی بین صاحب کالا و گمرک به وجود آید، این موضوع ابتدا در واحدهای ستادی گمرک پیگیری می‌شود. در صورتی که صاحب کالا اعتراض خود را ادامه دهد، پرونده به کمیسیون حل اختلافات گمرکی ارجاع داده می شود. برای طرح اختلاف در کمیسون حل اختلافات گمرکی، صاحب کالا باید نیم درصد مبلغ مورد اختلاف را به عنوان حق رسیدگی نزد گمرک سپرده نماید. رای کمیسیون حل اختلافات گمرکی لازم الاجرا است. اگر بعد از کمیسیون حل اختلافات گمرکی صاحب کالا به رای صادر شده مجددا اعتراض داشته باشد، میتواند ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ رای اعتراض خود را مطرح کند؛ درنهایت پرونده به کمیسیون تجدیدنظر ارجاع داده می‌شود.
نحوه رسیدگی به اختلافات گمرکی چگونه انجام می‌گیرد ؟
بعد از اینکه شرکت صاحب کالا برای دفاع از حقوق خود پرونده را به کارشناسان امور گمرکی که تحصیلاتی مرتبط در زمینه حل اختلافات گمرکی دارند و در کار خود متخصص هستند سپرد، کارشناس با مطرح کردن پرونده در کمیسیون‌های حل اختلافات گمرکی (کمیسیون بدوی و کمیسون تجدید نظر) و نشان دادن سند و مدرک از قوانین امور گمرکی و شناسه‌های مورد قبول کالا، می تواند موفق به اخذ رای مطلوب صاحب کالا از کمیسیون‌های مذکور شود. یکی از انواع اختلافات گمرکی ناشی از کمبود و بیش بود ارزش در واردات است.
کارشناسان متخصص در زمینه نحوه رسیدگی به اختلافات گمرکی، با آگاهی و اشراف کامل به قوانین مربوطه، قادر به ارائه مشاوره هستند و همچنین می توانند جهت حل اختلافات گمرکی بازرگانان در زمینه‌های مختلف ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی، ترانزیت و غیره اقدام نمایند. ما به شما توصیه می کنیم اگر در حوزه‌های تخصصی با مسائلی روبرو شدید که به هر دلیلی قادر به حل و فصل آن نیستید، بهتر است از افراد متخصص کمک بگیرید.
کمیسیون تجدید نظر از چه کسانی تشکیل شده است ؟
کمیسیون تجدیدنظر اختلافات گمرکی تشکیل شده از اشخاص زیر است:
- یکی از کارمندان وزارت امور اقتصادی و دارایی به انتخاب وزیر
- فردی از معاونین گمرک به انتخاب رئیس کل گمرک
- یکی از کارمندان وزارت صنعت، معدن و تجارت به انتخاب وزیر
- یک قاضی به انتخاب رئیس قوه قضائیه
رای های صادر شده از کمیسیون تجدیدنظر قطعی و لازم الاجراست و فقط تا مدت سی روز از تاریخ ابلاغ رای قابل شکایت در دیوان عدالت اداری خواهد بود.
شرایط رسیدگی به اختلافات گمرکی در کمیسیون تجدید نظر
در ابتدا پس از تشکیل پرونده به فرد ابلاغ می‌شود که دفاعیات خود را به صورت کتبی بیان کند و در تاریخ مشخص شده در جلسه حل اختلافات گمرکی حضور پیدا کند. پس از آن کمیسیون حل اختلافات گمرکی به صادر کردن رای اقدام می نماید که مطابق قانون و آیین نامه اجرایی امور گمرکی این رأی باید مستند به قانون و در مواردی که نیاز به کارشناسی تخصصی باشد، صادر شود. پس از صدور رأی توسط کمیسیون حل اختلافات گمرکی در غیر از مواردی که رای های صادر شده قطعی هستند، فرد میتواند به کمیسیون تجدیدنظر اعتراض نماید.
اختلافات گمرکی ناشی از چه مواردی میتواند باشد ؟
یکی از اختلافات گمرکی که بین صاحب کالا و گمرک به وجود می آید، اختلاف گمرکی ناشی از تعرفه است. اختلافات گمرکی ناشی از تعرفه به دو صورت قابل بررسی است: اختلافات گمرکی به دلیل تعرفه پیش از ترخیص کالا و اختلافات گمرکی به دلیل تعرفه پس از ترخیص کالا.
اختلافات گمرکی به علت تعرفه پیش از ترخیص کالا
در صورتی که کارشناسان امور گمرکی بعد از اظهار کالا و قبل از ترخیص آن متوجه ضرری از تعرفه بندی شوند که موجب زیان می شود این اختلاف رخ می دهد. در صورت بروز اختلاف، نحوه رسیدگی به اختلافات گمرکی این گونه است که ارزیابان وظیفه دارند توضیحات اختلاف را در اظهارنامه نوشته و امضاء نمایند و سپس صورتجلسه تخلف حاکی از اختلاف از طرف سرویس ارزیابی تنظیم و برای تعیین جریمه به رییس گمرک ارائه شود. هرگاه صاحب کالا نسبت به تعیین تعرفه اعتراض داشته باشد ابتدا اعتراض خود را در گمرک مطرح می کند، در صورت عدم حل اختلاف، موضوع در کمیسیون حل اختلافات گمرکی مطرح می شود.
اختلافات گمرکی به علت تعرفه پس از ترخیص کالا
زمانی که گمرک بعد از ترخیص کالا متوجه شود تعرفه اعلام شده صحیح نیست، موظف است نسبت به کسر دریافتی اقدام نماید. یکی دیگر از مهمترین اختلافاتی که بین صاحب کالا و گمرک به وجود می آید، اختلافات گمرکی ناشی از ارزش کالا است. این اختلافات زمانی اتفاق می افتد که سندهای ارائه شده صاحب کالا مورد تایید گمرک قرار نگرفته باشد، گمرک متوجه شود ارزش کالای اظهار شده کمتر از ارزش واقعی آن است و غیره. از مصادیق اختلافات گمرکی ناشی از ارزش کالا می توان به نزول ارزش در وادرات قبل از ترخیص، نزول ارزش در واردات بعد از ترخیص، اضافه پرداختی، بیش بود ارزش در واردات، نزول ارزش صادرات، بیش اظهاری در صادرات اشاره کرد.
حقوق ورودی گمرک چیست ؟
پرداخت هزینه های گمرکی جزئی از مراحل انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا می باشد. از جمله مبالغی که از بازرگانان دریافت می شود حقوق ورودی کالاهاست که به عنوان مالیات ورود کالا هم می توان آن را نام برد. این مبلغ توسط خود گمرک دریافت و می شود و برای ارائه خدمات دیگر به دولت عرضه می گردد. اما ورود کالا به کشور شامل هزینه های دیگری هم می شود که آنها نیز باید در گمرک پرداخت شود تا بتوان به راحتی امور ترخیص کالا را به اتمام رساند. از جمله این هزینه ها می توان هزینه های انبارداری، باربری، آزمایشگاه، بازرسی و …. را نام برد.
حقوق ورودی گمرک یعنی باید درصدی از ارزش کالای وارداتی به گمرک پرداخت شود تا بتواند اجازه ورود به کشور را به دست آورد. این حقوق از درآمدهای کشور محسوب می شود که مقدار آن با توجه به سیاست های کشور متفاوت خواهد بود. سیاست های هر کشور متفاوت است به گونه‌ای که برای بعضی از کالاها در کشور ملاک آن تولید داخلی و حمایت از آن است که میزان حقوق ورودی را بالا می برد.
علت این کار هم این است که از کالاهای تولید داخل بیشتر استفاده شود و دقیقا همان کالا از کشورها دیگر وارد نشود. در صورتی که کالای وارداتی در کشور تولید نشود میزان حقوق ورودی آن را کمتر می کنند تا قیمت آن کنترل شود و با قیمت کمتری در کشور به فروش برسد.
انواع جریمه های گمرکی
در رابطه با انواع جریمه های گمرکی این گونه می توان گفت که، به طور کلی هر گونه فعالیتی که تاجران و صاحبان کالا در جریان ترخیص کالا از گمرک انجام دهند، که موجب زیان مالی برای دولت باشد و بر خلاف حقیقت محموله تجاری وارداتی باشد تخلف محسوب می شود و بر اساس قوانین واردات و صادرات کالا به کشور انجام تحلفات گمرکی ، جریمه ای را به دنبال دارد. از جمله انواع جریمه های گمرکی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
جریمه مربوط به کم اظهاری کالا
هر کدام از کالاهای وارداتی دارای یک کد تعرفه و تعرفه ای خاص برای محاسبه هزینه های گمرکی مانند سود بازرگانی ، حقوق گمرکی، عوارض و.. می باشد و صاحبان کالا وظیفه دارند بر اساس تعرفه تعیین شده این هزینه ها را به گمرک پرداخت نمایند؛ اما در صورتی که در هنگام اظهار کالا و برآورد تعرفه کالا تخلفی صورت گیرد و صاحبان کالا تعرفه کالاهای وارداتی را کم تر از میزان واقعی جلوه دهند، شامل جریمه شده و باید علاوه بر پرداخت میزان اصلی تعرفه کالا، جریمه تعیین شده از سوی گمرک را نیز پرداخت نمایند.
جریمه مربوط به تهیه مدارک خلاف برای اظهار کالا
گاهی اوقات صاحبان کالا به دلایل مختلف نام کشور مبداء را در زمان اظهار کالاهای وارداتی خلاف واقعیت اظهار می نمایند که این مسئله باعث زیان مال دولتی می شود و در نتیجه صاحب کالا متحمل پرداخت جریمه و مابه التفاوت تعرفه کالا با توجه به کشور مبداء خواهد شد.
جریمه مربوط به خروج دیرتر از مهلت تعیین شده وسایل نقلیه
وسایل نقلیه ای که حامل محموله های تجاری هستند موظف اند در بازه زمانی مشخصی که توسط گمرک تعیین شده است از مرز عبور کرده و از کشور خارج و یا به کشور وارد شوند و در صورتی که بر اساس دلایل ناموجه این تردد خارج از بازه زمانی تعیین شده انجام شود مشمول جریمه خواهد شد.
جریمه مربوط به بیش اظهاری کالا
در این نوع تخلف صاحبان کالا به منظور دریافت ارز دولتی، بیشتر از میزان مورد نیاز با توجه به حجمی که قصد وارد کردن آن به کشور را دارند، در هنگام تنظیم اظهار نامه میزان کالای وارداتی را بیش از حد واقعی اعلام می نمایند که پس از کشف این مسئله متحمل پرداخت خسارت خواهند شد.
کسر تخلیه در گمرک چیست؟
یکی از تخلفاتی که در هنگام بازرسی محموله های گمرکی شاهد آن بوده ایم مسئله ی کسر تخلیه در گمرک است. هنگامی که مورد کسر تخلیه رخ می دهد مسئله از این قرار است که صاحبان کالا محموله ی تجاری خود را با حجم و تعدادی مشخص از مرز رد کرده و به کشور وارد نموده اند، اما زمانی که قصد تنظیم اظهار نامه گمرکی برای ترخیص محموله تجاری خود از گمرک را دارند میزان حجم و تعداد محموله وارداتی را کم تر از میزان واقعی اعلام می نمایند.
زمانی که کارشناسان گمرک مسئله کسر تخلیه را درباره محموله وارداتی کشف نمایند، صاحب کالا علاوه بر این که باید هزینه های گمرکی را بر اساس حجم و تعداد اصلی محموله پرداخت نماید، متحمل پرداخت جریمه نیز خواهد شد. بر عکس مسئله کسر تخلیه، مورد اضافه تخلیه است که باز هم یک تخلف گمرکی به شمار می آید.
رفع کسر تخلیه در گمرک
رفع کسر تخلیه در گمرک به معنای جبران خطایی است که صاحبان کالا در برابر گمرک و قوانین وضع شده در رابطه با واردات و صادرات کالا انجام می دهند. در این حالت صاحب کالا باید جریمه ای را که گمرک برای این تخلف با توجه به حجم و میزان کسری تعیین کرده است را پرداخت نموده و همچنین تمامی هزینه های گمرکی را که شامل سود بازرگانی، حقوق گمرکی و … می شود را نیز برای آن حجم از محموله که در اظهار نامه درج نشده است، بپردازد. این مسئله در مورد اضافه تخلیه موجب ضبط شدن اضافه بار نسبت به میزان اعلام شده در اظهار نامه گمرکی خواهد شد.
کلام پایانی
همانطور که گفتیم اختلافات گمرکی بین بازرگانان و گمرک از جمله مشکلاتی است که در هنگام فعالیت در حوزه ترخیص کالا ممکن است به وجود آید. برای اینکه در زمینه حل اختلافات گمرکی اطلاعات داشته باشید، ابتدا باید بدانید که اختلافات گمرکی چیست و منشا این اختلافات از چه چیزهایی است، نحوه رسیدگی به اختلافات گمرکی چگونه است، چه سازمان هایی به این اختلافات رسیدگی می کنند، متخصصین این امر چه کسانی هستند و وظایفشان چیست.
با دانستن این موارد می توانید مشکلات به وجود آمده را به راحتی رفع کنید. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید. همچنین می توانید امور گمرکی و ترخیص کالاهای خود از گمرکات سراسر کشور را به ترخیصکاران مجرب و مسلط ققنوس ترخیص بسپارید تا کالاهای خود را در کوتاهترین زمان ممکن دریافت کنید.
اعضای کمیسیون حل اختلافات گمرکی از چه سازمان هایی انتخاب می شوند؟
اعضا کمیسیون حل اختلافات گمرکی از وزارت صنعت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، اتاق تعاون و گمرک انتخاب می شوند.
اختلافات گمرکی به ترتیب توسط چه کسانی مورد بررسی قرار می گیرد؟
ابتدا این مشکلات در واحدهای ستادی گمرک توسط کارشناسان مربوطه پیگیری می شود و اگر صاحب کالا همچنان معترض باشد، پرونده به کمیسیون حل اختلافات گمرکی فرستاده می شود. اگر بعد از کمیسیون حل اختلافات گمرکی، صاحب کالا همچنان به اعتراض خود ادامه دهد، پرونده به کمیسیون تجدیدنظر ارجاع داده می‌شود.
چه هزینه هایی باید برای ورود کالا به کشور پرداخت شوند تا بتوان امور ترخیص کالا را به پایان رساند؟
هزینه های انبار داری، بازرسی، آزمایشگاه، باربری و همچنین حقوق ورودی گمرک را میتوان از جمله هزینه های گمرکی نام برد.
به طور کلی اختلافات گمرکی ناشی از چیست؟
اختلافات گمرکی، ناشی از تعرفه قبل و بعد از ترخیص کالا و همچنین ناشی از ارزش کالا است.
