اصطلاح Free Carrier (FCA) چیست؟

ترم FCA یک اصطلاح تجاری بین المللی (اینکوترم) است که نشان میدهد فروشنده مسئول رساندن کالا به مقصد مشخص شده توسط خریدار میباشد. هنگامی که قرارداد تحت اینکوترمز FCA بسته میشود، به این معناست که فروشنده موظف خواهد بود تا کالا را به یک مکان از پیش تعیین شده برای انتقال به یک حامل تحویل دهد. این مقصد میتواند یک فرودگاه، پایانه حمل و نقل، انبار و مکانی باشد که شرکت حامل در آنجا فعالیت میکند.

فروشنده هزینه های حمل و نقل را در قیمت محصولات خود لحاظ میکند و تا زمانی که حامل کالا را دریافت کند، مسئولیت و ریسک ضرر کالا را برعهده خواهد داشت. پس از اینکه حامل کالا را دریافت کند، مسئولیت و خطرات مربوط به کالا به خریدار منتقل خواهد شد. کارشناسان گروه ایران ترخیص در این مقاله اینکوترمز FCA را به صورت کاربردی برایتان شرح داده اند. در ادامه با ما همراه باشید.

نکات کلیدی درباره اینکوترمز FCA

• ترم FCA فروشنده را ملزم میکند تا کالا را به مقصد مشخص شده توسط خریدار تحویل دهد.
• فروشنده هزینه حمل و نقل را در قیمت محصول خود لحاظ میکند و تا زمانی که خریدار کالا را دریافت نکند، مسئولیت و ریسک ضرر را برعهده خواهد داشت.
• هنگامی که فروشنده کالا را به حامل خریدار تحویل دهد، مسئولیت ها به خریدار منتقل میشود.
• اتاق بازرگانی بین المللی قوانین و مقررات اینکوترمز را در سال 2010 بروز رسانی کرد تا اصطلاح FCA را به آن بیفزاید.
• در اینکوترمز FCA، فروشنده فقط مسئول حمل و نقل کالا و رساندن آن به مقصد مورد نظر است و موظف به تخلیه بار در مقصد نیست؛ زیرا این کار برعهده خریدار خواهد بود.

عملکرد اینکوترمز FCA چگونه است؟

خریداران و فروشندگانی که در تجارت بین المللی خود نیازمند انواع مختلفی از حمل و نقل هستند، میتوانند از اینکوترمز FCA برای توصیف جزئیات حمل و نقل با صرف نظر از تعداد و روش های حمل و نقل در قرارداد استفاده کنند. اما با این حال، اگر نقطه FCA در کشور اصلی فروشنده باشد، وظیفه فروشنده این است که کالاها را به آن مکان منتقل کند و حامل خریدار پس از آن، انواع مختلفی از حمل و نقل (کامیون، قطار، کشتی یا هواپیما) را برای کالا ترتیب میدهد تا آن را به مقصد مورد نظر خریدار برساند.

هنگامی که فروشنده کالا را به بندر یا منطقه مورد توافق طرفین تحویل میدهد، مسئولیت کالا از فروشنده به حامل یا خریدار منتقل میشود. فروشنده فقط مسئول تحویل کالا به مقصد مشخص شده است. این یعنی فروشنده موظف به تخلیه کالا نیست و تنها حمل و نقل کالا تا مقصد تعیین شده را برعهده خواهد داشت.

براساس ترم FCA، خریدار ملزم با امورات و جزئیات صادرات و مجوزات صادراتی کالا سر و کار نخواهد داشت؛ زیرا این مسئولیت برعهده فروشنده است. مسئولیت خریدار پس از دریافت کالا به او محول میشود؛ یعنی پس از اینکه کالا به مقصد از پیش تعیین شده برسد، کالا در ترازنامه به دارایی خریدار تبدیل میشود. کارشناسان گروه ایران ترخیص به شما توصیه میکنند که قبل از استفاده از هر کدام از قواعد اینکوترم در قرارداد، مشاوره های لازم را دریافت کنید.

FCA و قوانین اینکوترمز

قراردادهای مربوط به حمل و نقل بین المللی اغلب شامل شرایط تجاری و یا شرایط فروش هستند که جزئیات و مشخصات حمل و نقل را توصیف میکنند. این جزئیات شامل مورادی همچون زمان و مکان تحویل، پرداخت وجه، نقطه انتقال ریسک ضرر از فروشنده به خریدار و طرف مسئولی هزینه های حمل و نقل میباشد.

فروشندگام و خریداران برای تسهیل حمل و نقل اقلام و کالاهای مختلف، از اصطلاحات تجاری بین المللی یا همان اینکوترمز در قرارداد ها استفاده میکنند. قوانین و مقررات اینکوترمز استانداردهای شناخته شده ای هستند که توسط اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) منتشر شده است. اینکوترمز FCA یک نمونه معمولی اما پرکاربرد از شرایط اینکوترمز است که در سطح بین المللی به عنوان مجموعه ای دستورالعمل ها برای حمل و نقل بکار برده میشود. این اصطلاح تجاری در سال 2010 در اینکوترمز گنجانده شد و به طور مستمر و در صورت نیاز ویرایش خواهد شد؛ زیرا ICC هر 10 سال یک بار اینکوترمز را بروزرسانی خواهد کرد.

نمونه ای از FCA

در قرارداد تحت ترم FCA، فروشنده کالا را به مقصدی که خریدار مشخص کرده تحویل می دهد. فرستنده زمانی که کالا به آنجا می رسد مسئولیت آن را بر عهده می گیرد. خریدار مسئول بارگیری کالا برای حمل و نقل مجدد به مقصد دلخواه خود خواهد بود.

برای مثال، علی کالا هایش را تحت یک قرارداد اینکوترمز FCA برای احمد که خریدار کالاست ارسال میکند. احمد تصمیم میگیرد از فرستنده ای استفاده کند که قبلا با او همکاری کرده است. علی موافقت میکند و حالا این مسئولیت اوست که کالا را به فرستنده ی احمد تحویل دهد. پس ار اینکه کالا به دست فرستنده برسد، تمام مسئولیت ها و هزینه های مربوط به کالا نیز به احمد و فرستنده اش منتقل میشود.

تفاوت بین FCA و FOB در چیست؟

FCA و FOB دو تا از اصطلاحات حمل و نقل بین المللی هستند که در انواع مختلف حمل و نقل استفاده می شوند. FOB فقط در حمل و نقل دریایی مورد استفاده قرار میگیرد و زمانی اتفاق می افتد که محموله در کشتی بارگیری شود. در FOB مسئولیت تحویل کالا از انبار به کشتی بر عهده فروشنده می باشد. از سوی دیگر، تحت FCA، بسیاری از انواع حمل و نقل مجاز امکان پذیر است. عرضه کننده معمولاً موظف است پس از رسیدن کالا به محلی که خریدار مشخص کرده، اظهارنامه صادراتی را صادر میکند و در همین نقطه، خطرات و مسئولیت ها نیز به خریدار منتقل میشود.

شرایط بارنامه در فروش به صورت FCA

به طور کلی می‌توان گفت در این شیوه از نمل و نقل؟ اگر کالا به وسیله حمل کننده جاده ای تعیین گردد، توسط خریدار کالا از محلی بدون داشتن بندر و یا کشتی مانند لاس وگاس، جهت حمل و نقل انجام شود را نمی‌توان انتظار داشت که روی بارنامه به وسیله متصدی حمل و نقل، عبارت On-Board درج گردیده باشد.

با این وجود، فروشنده ای که با توجه به ترم FCA Las Vegas فروش خود را به انجام رسانده باشد، در بعضی از موارد به بارنامه On-Board نیاز خواهد داشت. از این رو در اصول FCA اینکوترمز 2020 جهت انجام این عملکرد به صورت مکانیزمی تعیین گشته است.

با توجه به این مکانیزم در صورت توافق دو طرف قرارداد اعم از خریدار و فروشنده کالا، خریدار بایستی جهت صدور دستورالعمل ها و توافقنامه های صدور بارنامه On-Board به فرد متصدی حمل و نقل معیین شده از سوی خویش و ارائه آن به فروشنده کالا نماید. البته لازم است بدانید متصدی حمل و نقل کالا این امکان را دارد تا با این درخواست مطرح شده مخالفت نماید‌، چرا که تنها هنگامی موظف به صدور چنین بارنامه خواهد بود که تخلیه و بارگیری کالا در لاس وگاس صورت گرفته باشد.

وظایف خریدار و فروشنده در ترم  FCA

در ترم FCA همانند هر قاعده و روش دیگری برخی از وظایف بر عهده خریدار کالا و برخی دیگر بر عهده فروشنده آن می‌باشد. به طور کلی می‌توان گفت فروشنده وظیفه اقدام به انجام و دریافت گواهی های امنیتی، مجوزها، پروانه ها و سایر تشریفات می‌باشد. در نتیجه پس از تحویل کالا به خریداران این وظیفه از دوش فروشنده کالا برداشته شده و به خریدار انتقال پیدا خواهد کرد.

پس از آن این خریدار است که بایستی وظایفی را برعهده بگیرد. در ادامه به مهمترین وظایف و اقدامات دو طرف قرارداد به روش FCA را با هم بررسی خواهیم نمود.

وظایف عمومی خریدار در قاعده FCA عبارتند از:

• پرداخت هزینه کالا منطبق با قرارداد فروش آن
• تحویل کالا در صورت برقراری شرایط مورد انتظار
• پذیرش خسارات و آسیب دیدگی یا از بین رفتن کالا پس از تحویل به فروشنده
• انعقاد قرارداد حمل و نقل کالا با پذیرفتن هزینه ها نام برده شده
• انجام حمل و نقل صادراتی در بخش‌های کاربرد پذیر آن
• پرداخت تمام هزینه های مربوط به فروش
• اعلام زمان تحویل کالا به منظور پرداخت هزینه های مربوط به فروشنده
• اعلام مواردی مانند اطلاعات متصدی حمل، زمان تحویل کالا، چگونگی حمل و نقل کالا و دریافت آن

وظایف عمومی فروشنده در قائده FCA عبارتند از:

• تهیه صورتحساب کالا بر اساس قرارداد و توافقنامه
• تحویل محصول به متصدی یا هر شخص دیگری که از سوی خریدار در تاریخ و زمان مورد نظر تعیین شده است.
• ارائه کلیه اطلاعات مرتبط با هزینه‌های مربوط به خریدار
• رعایت تمامی الزامات ایمنی جهت حمل و نقل کالا تا هنگام تحویل آن
• ارائه کلیه اطلاعات در مورد هزینه ها با بیمه کالا به خریدار جهت انجام حمل و نقل
• ارائه اسناد تحویل واریز و هزینه‌ها به خریدار
• همکاری با خریدار جهت دریافت اسناد و انجام تشریفات صادرات در موارد کاربردی
• پرداخت هزینه بازرسی و بررسی کیفیت کالا و شمارش آنها
• ارسال اعلامیه هایی با توجه به تحویل کالا در صورت عدم متصدی در مدت زمان تعیین شده

حمل و نقل به صورت FCA

این نوع حمل و نقل که مخفف کلمه Free Carrier می‌‌باشد، به معنای تحویل کالا به حمل کننده آن می‌باشد. با توجه به این قانون به کالاهایی فروشنده کالا جهت رفع تعهد، کالا را به منظور صادرات، ابتدا از گمرک ترخیص می‌کند و در محلی که از پیش تعیین شده است به حمل کننده کالا که از سوی خریدار تعیین شده است، تحویل می‌دهد. لازم است بدانید که اگرخریدار نقطه دقیقی را مشخص نکرده باشد، فروشنده کالا می‌تواند با توجه به اختیارات خود محلی را جهت تحویل کالا به حمل کننده، انتخاب کند.

همچنین دانستن این نکته مهم است که در این روش می‌توانید از هر نوع شیوه حمل و نقلی بهره ببرید و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. در واقع می‌توان گفت تعیین چگونگی حمل کالا، کاملاً بر اساس نظر فروشنده و خریدار در نظر گرفته می‌شود.

کلام پایانی

براساس اینکوترمز FCA، فروشنده مسئول مواردی متعددی مانند بسته بندی محصول، مجوزهای صادراتی و تشریفات گمرکی و از همه مهم تر، حمل و نقل کالا به مقصد مشخص شده است. از طرفی دیگر، خریدار در ترم FCA، هزینه کالا را پرداخت میکند و مسئولیت حمل و نقل اصلی کالا تا مقصد دلخواه را برعهده دارد و همچنین، مالیات و امورات مربوط به واردات کالا به کشور مقصد را پوشش میدهد.