آشنایی با ارز نیمایی و شرایط دریافت آن

سامانه‌ای موسوم به سامانه نیما بعد از اعمال تحریم‌های سخت جهت جلوگیری از خروج ارز و کنترل آن راه اندازی شد. این سامانه با ایجاد بستری مناسب امکان خرید و فروش ارز را برای فعالان اقتصادی فراهم کرد؛ به همین منظور واردکنندگان می‌توانند جهت واردات کالا به کشور و براساس اولویت‌های خود از ارز نیمایی استفاده کنند. برای اینکه واردکننده کالا بتواند ارز را از  کشور خارج کند، حتما باید مجوزهای ضروری را از بانک مرکزی و وزارت صمت دریافت و سپس اقدام به ثبت درخواست خود در سامانه نیما کند. استفاده از ارز نیمایی می‌تواند به منظور فعالیت‌های مختلف تجاری همچون ترخیص کالا باشد؛ بنابراین اگر قصد فعالیت در زمینه واردات و صادرات کالا را دارید، این مقاله را جهت آشنایی با تاریخچه، نقش موثر این ارز در بازار سرمایه، مزایای استفاده و چگونگی معامله ارز نیمایی در سامانه نیما دنبال کنید.

ارز نیمایی چیست؟

اصطلاحات مختلفی در دنیای سرمایه گذاری و بازارهای مالی امروزه وجود دارند که شناخت و درک صحیح از آنها برای افرادی که قصد فعالیت در این زمینه را دارند، بسیاری ضروری و کاربردی است. ارز نیمایی نیز یکی از کاربردی‌ترین مفاهیمی است که در بازارهای مالی استفاده می‌شود و در واردات کالا، صادرات آن و ترخیص کالا نقش دارد.

درواقع ارز نیمایی نوعی سامانه یکپارچه الکترونیکی ارز کشور برای واردات و صادرات محصولات است که خرید و فروش کالاهای وارداتی و صادراتی در آن انجام می‌گیرد. خوب است بدانید نیما مخفف عبارت نظام یکپارچه معاملات ارزی است و بسیاری از تاجران یا شرکت‌ها جهت ثبت واردات و صادرات کالای خود از این ارز استفاده می‌کنند.

ما در ققنوس ترخیص سعی کرده‌ایم به بررسی کامل ارز نیمایی و نقش آن در بازار سرمایه بپردازیم تا در مواقع لازم با شناخت کافی اقدام به استفاده از این ارز کنید و به اندازه کافی با چگونگی دریافت ارز نیمایی به صورت الکترونیکی آشنا شوید؛ به همین منظور با ما در ادامه همراه باشید.

تاریخچه ارز نیمایی

در اوایل سال 97، بانک مرکزی سامانه‌ای را تحت عنوان نیمایی راه اندازی کرد تا بتواند از طریق آن کنترل بیشتری بر بازار ارز در واردات کالا و صادرات آن داشته باشد و شکاف میان ارز دولتی و ارز بازار آزاد را کاهش دهد. این سامانه، امکان ثبت درخواست را برای واردکنندگان و صادرکنندگان کالا فراهم کرده تا بتوانند از این طریق از ارز نیمایی استفاده کنند.

ارز نیما چه تاثیری بر بازار ارز دارد؟

همانطور که اشاره کردیم آشفتگی یکباره در بازار ارز، افزایش بیش از حد قیمت ارز در بازار و افزایش شکاف میان ارز دولتی و ارز آزاد سبب شد تا سامانه ارز نیمایی پیاده سازی شود. راه اندازه‌ای چنین ایده‌ای با هدف کنترل بیشتر و مدیریت بهتر بر بازار سرمایه از سوی نهادها و سازمان‌های مربوطه رخ داد؛ در واقع آنچه باعث کنترل بهتر بازار سرمایه می‌شود، شفافیت نظام ارزی و داده‌ها است، به طوری که با ثبت کامل درخواست متقاضیان و شرکت‌ها نظارت و کارشناسی دقیق‌تری جهت مدیریت بهتر صورت بگیرد.

تاثیر ارز نیمایی بر بورس چگونه است؟

سامانه نیما توانست تا حدودی باعث برقراری تعادل بر بازار ارز شود و به همین شکل نیز در بازار بورس شاهد تغییرات و تعادل قیمتی بودیم. در واقع قیمت این ارز نقش بسزایی در تعیین سرنوشت سهام صادراتی داشت و امکان انجام معاملات ارزی را برای سهام‌هایی که در آن ارز بین المللی نظیر یورو و دلار در ارزش گذاری آنها تاثیرگذار بود، فراهم کرد. به این ترتیب در چنین شرایطی توانستند ارزش سهام خود را افزایش دهند.

علاوه بر این، ارز نیما توانست در برقراری تعادل بازار سرمایه و افزایش ارزش ذاتی شرکت‌های وابسته به ارز بسیار موثر باشد و امکان برقراری تبادلات کالایی را برای بسیاری از شرکت‌های پالایشگاهی، فولادی و پتروشیمی از طریق همین ارز را نیز در سطح بین المللی فراهم کرده است. همچنین یکی دیگر از نکات مثبتی که با خود به همراه داشته، بازگشت ارز به داخل کشور بوده است.

ارزهای نیمایی کدام‌اند؟

ارز نیمایی در ابتدا توسط ارز یورو و یوان برای برقراری تبادلات ارزی با چین و اتحادیه اروپا صورت گرفت. با گذشت زمان ارزهای بین المللی بیشتر به این سامانه توسط بانک مرکزی اضافه شدند و امروزه بسیاری از ارزهای رایج در بازار سرمایه جهانی در سامانه مربوطه قابل معامله هستند.

مزایای استفاده از سامانه نیما

واردات کالا و امور مربوط به ترخیص کالا توسط دریافت ارز نیمایی هم قابل انجام و پیگیری هستند. چنین معاملاتی در یک سامانه یکپارچه تحت عنوان سامانه نیما صورت می‌گیرند که مزایای زیادی را با خود به همراه دارد. موارد زیر برخی از مهمترین مزایای استفاده از این سامانه هستند:

• تسهیل و سازماندهی: انجام مبادلات تجاری و بازرگانی برای بسیاری از سازمان‌های تجاری، تاجران، بازرگانان و شرکت‌های بازرگانی توسط سامانه ارز نیمایی صورت می‌گیرد و سبب سهولت در انجام فرایندهای مربوطه و یکپارچه سازی معاملات در زمینه واردات کالا خواهد شد.
• امنیت بالای ارزی: با کاهش احتمال سواستفاده و برقراری محیطی امن برای انجام معاملات، شرکت‌های تجاری می‌توانند کاملا قانونی و امن به ثبت درخواست خود در سامانه بپردازند.
• فرایند آنلاین: با این سامانه می‌توانید بدون نیاز به مراجعه حضوری و به صورت کاملا الکترونیک نسبت به ثبت درخواست و دریافت حواله نیمایی اقدام کنید که در وقت و هزینه به طور چشمگیری صرفه جویی خواهد کرد.
• دسترسی صرافی‌ها: با استفاده از این سامانه امکان دسترسی به تمام صرافی‌ها و تامین ارز مورد نظر فراهم خواهد بود.
• بهبود وضعیت صادرات شرکت‌های تجاری: بسیاری از شرکت‌هایی که قصد صادرات محصولات تولیدی خود به بازارهای بین المللی  را دارند، می‌توانند با ثبت درخواست ارز نیمایی برای صادرات و واردات کالا شرایط مناسبی را ایجاد کنند که این امر موجب بهبود وضعیت مالی چنین شرکت‌هایی نیز خواهد شد.

سامانه نیما چگونه کار می‌کند؟

سامانه نیما جهت شفاف سازی، جامعیت و مشخص بودن میزان مصرف ارزی و منابع ارزی راه اندازی شده است و متقاضیان تجاری مانند عرضه کنندگان کالا می‌توانند به صورت آنلاین درخواست خود را ثبت و از طریق صرافی‌های مجاز به مبادلات ارزی در زمینه تجارت خود بپردازند و ارز مورد نظر خود را تامین کنند. در واقع صرافی‌های مجاز نقش واسطه را دارند و نیاز ارزی برای صادرات و واردات کالا را تامین می‌کنند. در این سامانه، کنترل تبادلات ارزی صورت می‌گیرد و واردکنندگان کالا تحت عنوان متقاضی و عرضه کنندگان با عنوان عرضه کننده در این سیستم شناخته می‌شوند تا به استمرار چرخه مالی و اقتصادی کمک کنند.

چگونه می‌توان در سامانه ارز نیمایی معامله کرد؟

تجار یا شرکت‌های بازرگانی که نیاز به تامین ارز برای مبادلات کالای خود را دارند، می‌توانند از طریق سامانه جامع تجارت به آدرس www.ntsw.ir درخواست مورد نظر خود را ثبت کنند و توسط صرافی‌های آنلاین و مجاز نسبت به دریافت ارز خود اقدام نمایند. بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت با ایجاد هماهنگی‌های لازم وظیفه انتقال درخواست‌های  وارد شده به سامانه را دارند. برای ثبت درخواست نیاز به تکمیل فرم‌ها با اطلاعات فردی، حقوقی، نشانی و شماره حساب خود را دارید و پس از دریافت تائید نهایی سفارش‌های مربوطه می‌توانید ارز مورد نیاز خود را از صرافی‌های موجود دریافت کنید. درواقع همانطور که اشاره کردیم، صرافی‌ها نقش واسطه را دارند و چنین سیستمی موجب تسهیل و تسریع در انجام امور شده است.

مراحل دریافت ارز نیمایی برای واردات کالا

چنانچه به عنوان واردکننده کالا قصد استفاده از آن را دارید، لازم است مراحل زیر را دنبال کنید؛ البته توجه داشته باشید که حدود نیمی از مراحل الکترونیکی هستند و نیاز به مراجعه حضوری ندارید.

• تحت عنوان وارد کننده، ثبت سفارش کالا را انجام دهید.
• به بانک عامل مراجعه و تامین ارز ثبت سفارش خود را درخواست کنید.
• گواهی ثبت آماری توسط بانک را درخواست کنید.
• تعهدات و اسناد لازم را به بانک عامل ارائه دهید.
• درخواست ارز توسط واردکننده را در سامانه نیما ثبت کنید.
• پیشنهاد فروش ارز در صرافی‌ها را در سامانه نیمایی ارائه دهید.
• پیشنهادهای فروش صرافی‌ها را بررسی و یکی از آنها را در سامانه انتخاب کنید.
• وجه ریالی را به حساب صراف واریز کنید.
• لازم است ارز به حساب فروشنده خارجی توسط صرافی پرداخت شود.
• ابزار پرداخت توسط بانک باید ثبت شود.
• اسناد و مدارک حمل را به بانک ارائه دهید.
• منشا ارز توسط واردکننده باید ثبت شود.
• اعلامیه ارز توسط بانک عامل صادر می‌شود.
• انجام امور ترخیص کالا از گمرک توسط صاحب کالا
• دریافت تضمین توسط واردکننده و رفع تهعد

قیمت ارز نیمایی چگونه تعیین می‌شود؟

همانطور که اشاره کردیم، سامانه با هدف کنترل و ساماندهی در بازار ارز ایجاد شده است و دریافت ارز نیمایی جهت واردات کالا و امور بازرگانی همچون ترخیص کالا می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. بانک مرکزی با هماهنگی وزارت صمت، کنترل قیمت این ارز را بر عهده دارند و طبیعتا یکی از عوامل تاثیرگذار در تعیین نرخ آن، میزان عرضه و تقاضا در بازار و تورم است که می‌توانند سبب اختلال در برقراری تعادل شود.

شرایط دریافت ارز نیمایی

یکی از مهمترین و اصلی‌ترین شرایط برای دریافت آن، کارت بازرگانی اشخاص حقیقی یا حقوقی است. در واقع همانطور که گفته شد، شرط اصلی خرید این ارز داشتن سابقه فعالیت در زمینه واردات کالا و صادرات می‌باشد.

حواله نیمایی چیست؟

حواله نیمایی جهت تبادل کالاهای اساسی مانند دارو، فلزات و موارد خام از طریق واردات و صادرات در سامانه نیمایی صادر می‌شود. به عبارتی دیگر حواله نیمایی دستور پرداخت مقدار ارز درخواست شده برای انجام معاملات تجاری است و کارگزار با این حواله می‌تواند در حساب بانکی متقاضی مبلغ مورد نیاز را واریز کند.

تفاوت ارز نیمایی با ارز دولتی چیست؟

ممکن است تا کنون در بازار ارز و در هنگام تهیه آن با نام های مختلفی همچون ارز نیمایی، ارز دولتی و … مواجه شده باشید؛ اما اطلاعات کاملی در رابطه با این دو نوع ارز و تفاوت هایی که با یکدیگر دارند نداشته باشید، از این رو در این قسمت قصد داریم شما همراهان گرامی را با تفاوت این دو نوع ارز با یکدیگر آشنا کنیم. ارز دولتی ارزی هست که افراد و تاجران برای تهیه آن باید قیمت رسمی دولت را که به طور معمول پایین ترین قیمت نسبت به ارز آزاد است را پرداخت نمایند، اما ارز نیمایی یکی از منابع تامین ارز مورد نیاز تاجران می باشد که تاجران برای تهیه این ارز باید به سامانه مربوطه مراجعه کنند و ارز مورد نیاز خود جهت واردات کالا را به صورت آنلاین از این سامانه تهیه نمایند.

تعهد ارزی و رفع تعهد ارزی چیست؟

زمانی که تاجران برای واردات کالا به کشور اقدام به دریافت ارز دولتی می کنند، با این کار باعث خروج ارز از کشور می شوند، از این رو باید تاجران فعال در زمینه صادرات کالا با ارسال کالا به کشورهای خارجی باعث ورود ارز به داخل کشور شوند تا تعهد ارزی آن ها در قبال دریافت اجازه صادرات کالا از سوی دولت انجام شود اما گاهی اوقات در ازای صادرات کالا به خارج از کشور شاهد ورود ارز به داخل کشور نخواهیم بود در این صورت تاجران موظف هستن برای رفع تعهد ارزی خود به کشور و بانک مرکزی یکی از روش های رفع تعهد ارزی را که در سال ۱۳۹۷ تعیین شده است را انتخاب نمایند. در صورتی که تعهد ارزی خود را در زمان مقرر انجام ندهند، معافیت های مالیاتی مربوط به صادرات شامل حالشان نخواهد شد.

کلام پایانی

در چند سال اخیر، سامانه‌ای تحت عنوان سامانه نیمایی راه اندازی شده که امکان درخواست ارز نیمایی را برای تجار و شرکت‌های بازرگانی فراهم کرده است. این افراد می‌توانند با ثبت درخواست، ارز مورد نیاز خود را جهت فعالیت در واردات کالا و ترخیص کالا دریافت کنند. از آنجا که ارز نیمایی از کاربردی‌ترین اصطلاحات در امور تجاری و بازرگانی است، در این مقاله سعی کردیم به بررسی کامل مزایا، انواع و چگونگی دریافت آن بپردازیم. همانطور که می‌دانید مشورت با کارشناسان مجرب و مسلط به چنین اموری نیز در تسریع روند فرایند بسیار موثر است و به توسعه تجارت شما کمک خواهد کرد؛ به همین منظور پیشنهاد می‌کنیم خدمات ققنوس ترخیص در زمینه دریافت ارز مبادله‌ای و ترخیص کالا از گمرکات کشور را در نظر داشته باشید.