مراحل ترخیص کالا از گمرک به زبان ساده (راهنما برای مبتدیان)

فروشندگانی که قصد دارند در حوزه حمل و نقل بین ‎المللی فعالیت کنند، ابتدا باید آگاهی خود را درباره‎ی ترخیص کالا بالا ببرند و‎ از نحوه‎ ترخیص کالا از گمرک اطلاعات جامع و دقیقی داشته باشند؛ همچنین باید به مراحل ترخیص کالا از گمرک تسلط کامل داشته باشند تا از بروز هر ضرری جلوگیری کنند. ترخیص کالا از گمرک برای فرایند صادرات و واردات صورت میگیرد که با این کار کالای وارداتی یا صادراتی کاملا قانونی وارد و یا صادر می‎شود.

همانطور که گفتیم، ترخیص کالا مراحلی دارد که در صورت دانستن این مراحل، می‎توانید در کوتاه‎ترین زمان ممکن این پروسه را به بهترین شکل تمام کنید؛ اما باید به این نکته توجه داشته باید که هر مرحله از ترخیص کالا دارای پیچیدگی‌های خاص خودش است و نیاز است که کارشناسان این حوزه شما را راهنمایی کنند. در این مقاله از ایران ترخیص قصد داریم تا تمام نکات را به صورت دقیق به شما شرح دهیم تا بتوانید فعالیت خود را بدون کوچکترین اشتباهی به پایان برسانید؛ پس در ادامه با ما باشید.

مراحل ترخیص کالا از گمرک چیست؟

ترخیص کالا یعنی کالا توسط صاحب کالا یا نماینده قانونی آن، جهت صادرات یا واردات از مرز گمرکی کشور خارج یا آزاد گردد. مراحل ترخیص کالا از گمرک هم برای واردات و هم برای صادرات نیازمند یکسری مراحل و تشریفات کمرگی است. این مراحل شامل ارائه و ثبت مدارک و اطلاعات کامل درباره فروشنده، خریدار، کالا و تمام هزینه‌ها می‎باشد.

مدارک مورد نیاز برای ترخیص کالا

برای اینکه بتوانید کالای مورد نظر خود را از گمرک خارج کنید، نیاز است یکسری مجوز را اخذ کرده و مدارک مورد نیاز را آماده کنید تا بتوانید تمام مراحل ترخیص کالا از گمرک را به نحو احسن به اتمام برسانید. در ادامه کارشناسان ققنوس ترخیص مدارک مورد نیاز ترخیص کالا که لازم است را نام برده و درباره هر کدام از آنها توضیح خواهیم داد تا شما بدون هیچ مشکلی این مراحل را طی کنید؛ پس با ما همراه باشید.

سند ترخیصیه

ترخیصیه سندی است که شرکت حمل و نقل کالا از طرف صاحب کالا جهت انجام تشریفات گمرکی به گمرک ارائه می دهد. بعد از انجام تشریفات گمرکی ترخیص کالا انجام می شود و پس از آن شرکت حمل کننده می‎تواند کالاهای مشتریان خود را به انبارشان برساند. صاحب کالا یا نماینده قانونی آن با صادر کردن اجازه نامه به شرکت حمل و نقل این اجازه را به آن‎ها می‎دهد تا کلیه مراحل و تشریفات گمرکی، مدیریت مراحل ترخیص کالا از گمرک و انتقال به شرکت خود را انجام دهند. از اطلاعات موجود در ترخیصیه می‎توان نام کشتی، مشخصات گیرنده، مشخصات حمل کننده و وسیله حمل و تاریخ صدور، بندر بارگیری، بندر تخلیه، تعداد و نوع بسته بندی، شرح و جزئیات کالاها، وزن خالص بار، نام و مشخصات شرکت حمل و نقل و شماره فهرست کل بار را نام برد.

 قبض انبار

قبض انبار سندی است که توسط انباردار پس از تحویل کالا و تطبیق آن با سایر اسناد حمل‌ و نقلی صادر می‌گردد. این سند به عنوان رسید کالا یا گواهی تحویل عمل می‌کند. در خصوص مالکیت کالا، قبض انبار مهمترین سند در مراحل ترخیص کالا از گمرک محسوب می‎شود و در تمام دنیا معتبر است. قبض انبار در روش‌های حمل زمینی، دریایی و هوایی از ساختار مشخصی پیروی نمی‌کنند اما دارای اشتراکات و استانداردهای مشابهی هستند. شماره انبار، ردیف دفتر انبار، شماره سند بارنامه، شماره قبض انبار، مرز ورودی کالا، نام صاحب کالا، شرکت حمل‌ کننده کالا ، نوع کالا، وزن کالا، نوع بسته‌بندی، تعداد بسته‌بندی، علامت کالا، نوع ذخیره‌سازی در انبار، هزینه‌های رسیدگی، تاریخ تحویل به انبار و امضای انباردار از جمله اطلاعاتی هستند که در قبض انبار درج می‎شوند.

سند بارنامه

بارنامه سندی است که در مراحل ترخیص کالا از گمرک ، ثابت می‎کند که بار توسط صاحب کالا به مسئول حمل بار تحویل داده شده است؛ همچنین هنگام ادعای خسارت از بیمه می تواند به عنوان مدرک مورد استفاده قرار گیرد. این سند حاوی اطلاعاتی از قبیل مشخصات ظاهری کالا مانند: نوع کالا، وزن خالص یا ناخالص کالا، تعداد بسته‌‎ها و شماره‎ی آنها است. به طور کلی بارنامه به دو نوع قابل معامله و غیر قابل معامله تقسیم می‎شود.

بارنامه اگر از نوع Negotiable باشد، یعنی قابل معامله و انتقال است و هر کس آن را داشته باشد مالک کالا محسوب می شود و اگر از نوع  Non-negotiable  باشد، یعنی غیرقابل معامله و انتقال به دیگری بوده و تنها یک مالک دارد. علاوه بر این، نوع بارنامه با توجه به نوع وسیله مورد استفاده تعیین می شود که می‎توان به بارنامه حمل سراسری، بارنامه هوایی، بارنامه زمینی یا جاده‎ای و بارنامه راه آهن اشاره کرد.

پیش فاکتور (پروفرما اینویس)

پروفرما اینویس یا پیش فاکتور در واقع نوعی سند است که واردکننده کالا  از فروشنده درخواست می‎کند که یک فاکتور یا رسید کلی از کالاهای خریداری شده، جنس کالاها، نوع کالاها، قیمت هر کالا، قیمت کلی کالاها، تعداد کالاها، نحوه پرداخت هزینه، زمان تحویل کالا و … تهیه کرده و به او ارائه دهد. پروفرما در اکثر مواقع در حوزه واردات کالا کاربرد دارد و واردکننده کالا از این سند برای اخذ مجوزهای لازم در زمینه واردات کالا، برآورد هزینه های نهایی واردات کالا و بررسی شرایط فروشنده استفاده می‎کند. به طور کلی پیش فاکتور (پرفورما اینویس) فرم واحدی ندارد و با توجه به نظرات طرفین و نوع قرارداد، می‎توان اطلاعات مختلفی را در این سند کم یا زیاد کرد.

فهرست عدل‎بندی (پکینگ لیست)

فهرست عدل‎بندی یا همان پکینگ لیست ، معمولاً توسط فروشنده و یا فرستنده کالا تهیه می‎شود. لیست عدل‎بندی (پکینگ لیست) سندی است که در آن مشخصات ظاهری و محتویات هر بسته را معرفی می‌کند. این لیست در حقیقت حاوی اطلاعاتی از قبیل نوع ، ماهیت کالا، تعداد ، ابعاد ، کد تعرفه گمرکی، ارزش هر قلم کالا، ارزش کل محموله و… است. این سند از جمله اسنادی است که در ارزیابی دقیق کالا در مراحل ترخیص کالا از گمرک، توسط مأموران گمرکی بسیار اهمیت دارد. زمانی که در ترخیص کالا، محتویات بسته‌ها متنوع باشد، ارائه لیست عدل‎بندی (پکینگ لیست) به گمرک ضروری است. علاوه بر گمرک کشور مقصد، معمولا این سند در زمان بازرسی کالا توسط شرکت بازرسی در گمرک کشور مبدأ نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گواهی مبدا

گواهی مبدأ سندی است که به درخواست صادرکننده یا نماینده قانونی آن برای تعیین مبدأ یک کالا صادر می‌گردد. این مدرک، کشور ساخت کالا را گواهی می‌کند و جزو اسنادی است که برای مراحل ترخیص کالا از گمرک بسیار ضروری است. گواهی مبدأ بیشتر برای خریدار اهمیت دارد. اگر مشخصات کالا، اعتبار محل ساخت و کیفیت برای خریدار مهم باشد و بخواهد از این مسئله مطمئن شود، درخواست گواهی مبدأ می‌دهد. در حقیقت گواهی مبدأ برای ترخیص کالا از گمرک الزامی است. از مواردی که شامل فرم گواهی مبدا می‎شوند، می‎توانیم به مشخصات فرستنده یا صادر کننده بر اساس اطلاعات بارنامه، مشخصات گیرنده یا وارد کننده کالا بر اساس اطلاعات بارنامه، نام کشور سازنده بر اساس پروانه گمرکی، مشخصات نوع وسیله حمل بر اساس بارنامه، مشخصات کالا بر اساس پروانه و بارنامه، وزن ناخالص وزن خالص و نوع بسته بندی کالا ( عدل بندی) اشاره کنیم.

ثبت سفارش

در مراحل ترخیص کالا از گمرک ، از جمله مواردی که باید برای واردات هر نوع کالایی به یک کشور مورد ارزیابی قرار گیرد، ثبت سفارش کالا می‎باشد. ثبت سفارش کالا، یکی از ملزومات واردات هر محصولی به داخل کشور است. هر شخصی که قصد واردات کالا به داخل کشور را دارد باید از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز ثبت سفارش کالا را اخذ کند. واردکنندگان توسط سند ثبت سفارش می‌توانند کالاهای مورد نظر خود را وارد کشور نماید. در نتیجه دریافت مجوز ورود کالا به کشور از سازمان صمت را ثبت سفارش کالا می‌گویند.

این مجوز، فایلی است که توسط سازمان توسعه تجارت ایران صادر می‌شود و روی آن تاریخ مجوز ثبت سفارش، شماره و تاریخ پروفرما، شماره هشت رقمی مجوز و نام شرکت متقاضی که می‌تواند متعلق به شرکت وارد کننده باشد، درج می‌شود. برای دریافت این مجوز لازم است وارد سایت سامانه جامع امور گمرکی (EPL) شوید و در آن ثبت نام کنید.

گواهی بازرسی کالا (گواهی سوریانس)

گواهی بازرسی کالا یا همان گواهی سوریانس سندی است که توسط یکی از شرکت های بازرسی کننده بین المللی صادرمی شود. این گواهی ثابت می‎کند که کالاها در شرایط درستی قرار دارند و دارای مشخصات و خصوصیات مورد نیاز هستند؛ همچنین نشان میدهد که حجم اعلام شده کالاها هنگام خروج از بندر صحیح می باشد. خریدار از طریق این سند می تواند مطمئن شود که کالای تحویل داده شده به مسئول حمل و نقل، از لحاظ کمی و کیفی و سایر مشخصات با قرارداد فروش منطبق است. از انواع گواهی بازرسی در مراحل ترخیص کالا از گمرک، میتوانیم موارد زیر را نام ببریم: بازرسی حین ساخت، گواهی بازرسی پیش از حمل، گواهی بازرسی کالا در مبدا، بازرسی کالا در مقصد، بازرسی در ارتباط با واردات کالا، بازرسی در ارتباط با صادرات کالا، بازرسی کالای داخلی، بازرسی در ارتباط با خریدهای داخلی و…

ترخیص‎کار گمرک کیست ؟

ترخیص‎کار کسی است که به ‌عنوان نماینده‌ی صاحب کالا، طی یک قرارداد، تشریفات گمرکی مربوط به مراحل ترخیص کالا از گمرک را انجام می‌دهد. وظیفه‌ ترخیص‌ کار گمرک، این است که کالا را در سریع‌ترین زمان و با کمترین هزینه از گمرک خارج کند. ترخیص‎کار گمرکی، به عنوان متخصص در زمینه‌ی ترخیص کالا از گمرک، شما را در این مسیر پر پیچ و خم راهنمایی می‌کند. آن‌ها از تمام مراحل واردات و صادرات از جمله طبقه‌بندی کالا، مالیات اعمال‌شده بر کالاهای وارداتی، ارزش‌گذاری کالا، اطلاعات و ملزومات اظهارنامه گمرکی و حمل و نقل صحیح کالا، اطلاعات دقیق و کاربردی دارند. ترخیص‌کاران گمرک، دارای مجوز قانونی و پروانه حق‌العمل‌کاری هستند. آنها می‌توانند برای تهیه و بایگانی اسناد گمرکی و همچنین مقدار عوارض گمرکی که قرار است پرداخت شود، گام‌های موثری برای ترخیص به موقع کالاهای شما بردارند.

چرا برای مراحل ترخیص کالا از گمرک به ترخیص‎کار نیاز دارید ؟

نداشتن تجربه زیاد در امور گمرکی و همچنین نداشتن اطلاعات و آگاهی کافی در این حوزه باعث می‎شود که پروسه ترخیص کالا طولانی شود و هزینه‌ های گمرکی افزایش یابد. با افزایش زمان ترخیص کالا، کالای شما باید مدت بیشتری در گمرک نگهداری شود. همچنین با طولانی شدن مراحل ترخیص کالا از گمرک، به دلیل راکد شدن سرمایه صاحب کالا در انبارهای گمرکی، این فرد متحمل ضررهای سنگین مالی می‌شود. بنابراین، برای اینکه از وقوع چنین مسائلی پیشگیری کنید، لازم است به یک ترخیص‌کار باتجربه مراجعه کنید تا بدون هیچ مشکلی مراحل ترخیص کالا از گمرک را به اتمام برسانید.

همان‌طور که اشاره کردیم، مراحل ترخیص کالا از گمرک نیازمند دانش امور گمرکی، مهارت و تجربه کافی است. بنابراین، تاجران برای اینکه بتوانند مراحل ترخیص کالا را سریع تر انجام دهند، به مشورت با افراد باتجربه و آگاه در این حوزه نیاز دارند؛ ما به شما پیشنهاد می‎کنیم همیشه کار را به متخصص همان حوزه بسپارید تا هیچ‎ وقت متضرر نشوید.

اهمیت ترخیص کالا

واردات کالا به کشور دارای مراحل مختلفی می باشد که هر کدام به نوبه خود از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از این مراحل شامل مرحله ترخیص کالا از گمرک می باشد که بسیار حائز اهمیت است. دلیل اهمیت مراحل ترخیص کالا از گمرک به این خاطر است که تاجران برای واردات محموله های تجاری خود به کشور و به فروش رساندن آن در بازار عرضه و تقاضا به صورت کاملا قانونی باید از این نهاد عبور نمایند.

در واقع هنگامی که تاجران محموله های تجاری وارداتی خود را وارد گمرک می نمایند، مسئولان و کارمندان این نهاد با استفاده از بازرسی هایی که انجام می دهند استانداردهای مورد نظر  که باید در رابطه با محموله مورد نظر رعایت شده باشد را مورد  بررسی قرار داده و به کالاهای وارداتی هویت قانونی می دهند. پس از این مرحله در صورتی که محموله تجاری وارداتی با تمامی مدارک ارائه شده به گمرک مطابقت داشته باشد، تاجران می توانند محموله خود را از گمرک دریافت نموده و اقدام به فروش آن در بازار عرضه و تقاضا نمایند.

نکاتی که در هنگام ترخیص کالا از گمرک باید رعایت شوند

تاجرانی که اقدام به واردات محموله های تجاری به داخل کشور می نمایند باید در هنگام طی کردن مرحله ترخیص کالا از گمرک به یک سری از نکات به صورت ویژه توجه نمایند تا از بروز هر گونه مشکلی در این مرحله از تجارت خود جلوگیری نمایند. از جمله نکاتی که باید در هنگام ترخیص کالا از گمرک رعایت شود می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• اطلاع پیدا کردن از تمامی قوانین ترخیص کالا: در هر کشوری در رابطه با مراحل ترخیص کالا از گمرک و نحوه کار گمرک در مواجهه با محموله های تجاری قوانین خاصی وجود دارد که لازم است تاجران از تمامی این قوانین اطلاع کامل داشته باشند. گاهی اوقات ممکن است نا آگاهی تاجران در رابطه با قوانین ترخیص کالا موجب واردات کالاهای ممنوعه و ضرر دادن این افراد شود.
• محاسبه هزینه های ترخیص کالا: بازم است که تاجران قبل از واردات محموله تجاری مورد نظر خود به کشور، تمامی هزینه هایی که باید در هنگام ترخیص این محموله تجاری از گمرم بپردازند را محاسبه نمایند، زیرا گاهی اوقات میزان هزینه های پرداختی از میزان سود به دست آمده از واردات محموله تجاری وارداتی بیشتر خواهد شد که این مسئله به ضرر تاجران خواهد بود.
• انتخاب روش مناسب حمل و نقل: تاجران موظف هستند برای جلوگیری از هر گونه خسارت و آسیبی که ممکن است در طول مسیر حمل و نقل تا رسیدن به گمرک به محموله تجاری وارد شود، از میان انواع مسیرهای حمل و نقل بهترین این مسیرها را انتخاب نمایند.
• تهیه مدارک مورد نیاز در زمان مناسب: مراحل ترخیص کالا از گمرک به دلیل این که نیاز به مدارک گوناگونی دارد و تاجران باید هر کدام از این مدارک را از نهادهای مختلفی تهیه نمایند و تهیه هر کدام مدتی زمان خواهد برد به روندی طولانی و پیچیده تبدیل شده است، از این رو ناجران باید قبل از ورود محموله به کشور مدارک مورد نیاز را تهیه نمایند و آن ها را به کارشناس گمرک تحویل دهند.
• و …..

زمان مجاز جهت نگهداری کالا در گمرک

همانطور که در بالا نیز اشاره شد مراحل ترخیص کالا از گمرک به دلیل این که تاجران باید مدارک مختلفی را از نهاد های گوناگونی تهیه نمایند و تهیه هر کدام از مدارک مورد نیاز مدتی به طول می انجامد به روندی طولانی تبدیل شده است، اما در صورتی که تاجران روند ترخیص کالای خود را به ترخیص کاران ایران ترخیص واگذار نمایند شاهد خواهند بود که محموله تجاریشان در کوتاه ترین زمان ممکن از این نهاد ترخیص خواهد شد. اما به طور معمول مدت زمان مجاز برای نگهداری محموله های تجاری در گمرک از زمان صدور مانیفست ۴ ماه می باشد و در صورتی که نیاز به زمان بیشتری باشد تاجران باید مجوزهای لازم را دریافت نمایند.

جمع ‎بندی

مراحل ترخیص کالا از گمرک یک فرایند پیچیده است که در صورت نداشتن دانش کافی در این زمینه، ممکن است دچار خسارت‌های جبران ناپذیری بشوید؛ از این رو، برای اینکه بتوانید فعالیت خود را در این زمینه شروع کنید، لازم است به تمام نکات آن اشراف کامل داشته باشید. ما در این مقاله، مراحل ترخیص کالا از گمرک را عنوان کردیم و راجع به هرکدام کامل توضیح دادیم؛ همچنین به افراد متخصص این حوزه و اهمیت حضور این افراد نیز اشاره کردیم. ما سعی کردیم هر مطلبی که لازم است بدانید را برای شما شرح دهیم اما با توجه به اهمیت بسیار بالای این موضوع، لازم است که شما اطلاعات خود را در این زمینه بالاتر ببرید. به همین منظور پیشنهاد می‎کنیم خدمات ایران ترخیص را در زمینه ترخیص کالا، مشاوره بازرگانی و تعیین تعرفه گمرکی دنبال کنید. همچنین می‎توانید در صورت نیاز، با کارشناسان ما در ارتباط باشید.